Ομιλία με τον καθηγητή Κώστα Φωτιάδη στη Δράμα για την Γενοκτονία των Ποντίων
«Όλες οι οικογένειες των Ποντίων
έχουν θύματα από τη Γενοκτονία»
Ο καθηγητής, κ. Φωτιάδης μιλάει στον «Π.Τ.»
Του Θανάση Πολυμένη
ΜΙΑ ΠΟΛΥ ενδιαφέρουσα ομιλία είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν, όσοι παραβρέθηκαν το βράδυ της Παρασκευής 19 Απριλίου στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δήμου Δράμας. Πρόκειται για την ομιλία του γνωστού καθηγητή Ιστορίας του ΑΠΘ κ. Κώστα Φωτιάδη, για την Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού.
Την εκδήλωση διοργάνωσαν στα πλαίσια των 100 χρόνων από την Γενοκτονία (1919-2019), η συντονιστική επιτροπή των ποντιακών σωματείων της Δράμας, και είχε θέμα: «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου». Με το τέλος της εκδήλωσης, ακολούθησαν χοροί από ομάδα χορευτών του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαυροβάτου «Το Κάρς» και από την Ένωση Χορευτών Δράμας «Ο Πυρρίχιος».
Κατά την ομιλία του ο κ. Φωτιάδης, αναφέρθηκε στην Γενοκτονία των Ποντίων, μέσα από ιστορικά γεγονότα και ντοκουμέντα, για το πώς αυτή διαπράχθηκε σε πρώτη φάση από τους Νεότουρκους και σε δεύτερη φάση από τους Κεμαλικούς.
Όπως είπε στον «Πρωινό Τύπο» ο κ. Φωτιάδης, «σήμερα υπάρχουν 25 τόμοι μόνο για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού και νομίζω ότι με αυτό το αρχειακό υλικό, μπορούμε να διεκδικήσουμε παντού την αναγνώριση της Γενοκτονίας».
Αρχικά ο κ. Φωτιάδης αναφέρθηκε για το πρόσφατα ταξίδι του στις ΗΠΑ, όπου στις 14 Απριλίου γιορτάστηκε εκεί η 25η Μαρτίου στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης: «Εκεί κατάλαβα ότι ο Ελληνισμός και ειδικά ο απόδημος Ελληνισμός, είναι πολύ πιο πατριώτες από εμάς. Έχουν μια ξεχωριστή αγάπη για την Ελλάδα!»
Φωτιάδης: «Τότε τι είναι γενοκτονία;»
Αναφερόμενος στα μαθήματα που έκανε κατά καιρούς στο Πανεπιστήμιο, σημείωσε ότι στα μαθήματά του, ξεκινούσε «με το Μικρασιατικό. Κάτι μικρές ενότητες που είχαν τα σχολικά βιβλία, ήταν απαράδεκτες, γιατί πλαστογραφούσαν την ιστορία του Ελληνισμού της περιοχής εκείνης και έπρεπε να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια. Η ιδεολογική παρέμβαση του κράτους στα σχολικά βιβλία – κι αυτό δεν είναι μόνο στην Ελλάδα, εμείς είμαστε πάλι θα έλεγα σε πολύ καλό βαθμό κοντά στην αλήθεια. Αλλά, εάν ανοίξουμε τα τουρκικά σχολικά βιβλία, των σκοπιανών ή τα αλβανικά, θα δείτε ότι υπάρχει η κρατική παρέμβαση. Τα βιβλία της ιστορίας στην Τουρκία ξεκινούν με τον Κεμάλ και τελειώνουν τώρα με τον Ερντογάν».
Σε άλλο σημείο, έδωσε ένα παράδειγμα από την οικογένεια του παππού του, που ήταν έξι αδέρφια και οι πέντε δολοφονήθηκαν εκείνη την εποχή, για να εξηγήσει τι είναι γενοκτονία τελικά:
«Ο παππούς μου ήταν έξι αδέρφια και ήρθε μόνος του στην Ελλάδα. Στα πέτρινα χρόνια της προσφυγιάς, έκανε κι αυτός πέντε παιδιά. Ένας είναι ο πατέρας μου, o οποίος μας άφησε 38 κλαδιά. Πέντε αδέρφια, εγγόνια, δισέγγονα, είμαστε 38 από το ένα παιδί του παππού μου, που αν προσθέσω και τα άλλα και προσθέσω και τα πέντε αδέλφια που δεν έφτασαν στην Ελλάδα, που δολοφονήθηκαν, μόνο η οικογένεια του παππού μου θα ήταν ένα μεγάλο χωριό. Αν αυτό δεν είναι γενοκτονία, τι είναι γενοκτονία. Και ποια ποντιακή οικογένεια δεν έχει τα τρία πέμπτα, θύματα, εκείνη την περίοδο;»
Ο κ. Φωτιάδης, αναφέρθηκε επίσης στα πρακτικά της Ελληνικής Βουλής, ένα χρόνο μετά την Γενοκτονία, όπου η κυβέρνηση της εποχής δεν επέτρεψε σε Ποντίους να τελέσουν μνημόσυνο στην Αθήνα, για «πολιτικούς δήθεν λόγους», για τα θύματα της Γενοκτονίας. Το σημείο που είχε ενοχλήσει από την ομιλία σ’ εκείνο το μνημόσυνο ήταν: «Ας σχίσει εις τεμάχια το έθνος τα εθνικά του σύμβολα. Ας τεμαχίσει εις λωρίδας η Εκκλησία τα ιερά της άμφια ίνα επιδέσει τας πληγάς των σκλάβων εάν εννοείται απέμειναν τοιούτοι». Αυτό το σημείο είχε θεωρεί επικίνδυνο και πολιτικά επισφαλές!
Ο κ. Φωτιάδης, αναφέρθηκε ακόμα στην μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εποχή, και κυρίως το 1928, όπου η πολιτική των κυβερνήσεων εκείνων μιλούσε για «καλές σχέσεις» με την Τουρκία και κατέληξαν τελικά στην ανταλλαγή των πληθυσμών. Στο σημείο αυτό ο κ. Φωτιάδης επισημαίνει:
«Η Συνθήκη της Λωζάνης, ξεκαθάριζε το θέμα της περιουσίας των προσφύγων. Έλεγε ξεκάθαρα ότι ήταν υποχρεωτική η ανταλλαγή των πληθυσμών. Στην παγκόσμια ιστορία, είναι η πρώτη φόρα, που άνθρωποι χρησιμοποιούνται ως λαχανικά και ξεριζώνονται από έναν τόπο και πηγαίνουν σε έναν άλλον. Δεν έχουμε άλλη υποχρεωτική. Με τους Βούλγαρους κάναμε το 1919 τη Συνθήκη του Νεϊγύ που ήταν μια εθελοντική ανταλλαγή και γι’ αυτό και τα προβλήματα αμβλύνθηκαν ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Εδώ όμως γίνεται … ανθρωποπάζαρο. Και αυτή είναι η αλήθεια. Στην Λωζάνη, η Ελλάδα σύρθηκε ως ηττημένη. Και ποτέ ο ηττημένος δεν κερδίζει σε μια διαπραγμάτευση».
Στην κατάμεστη αίθουσα, ο κ. Φωτιάδης, καταχειροκροτήθηκε από τον κόσμο που τον άκουγε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενώ στη συνέχεια, χορούς απέδωσαν οι δύο ποντιακοί σύλλογοι, «Το Καρς» και η Ένωση Χορευτών «Ο Πυρρίχιος».