1927: Χωρίς σχολεία, χωρίς δασκάλους
1927: Ο Ν. Δράμας στερείται και σχολικών κτηρίων και εκπαιδευτικού προσωπικού, τόσο στη Δημοτική όσο και στη Μέση εκπαίδευση. Η εικόνα που παρουσιάζεται κρίνεται απαράδεκτη και καταστροφική για τη νέα γενιά, η οποία μόνο γράμματα δε μαθαίνει.
Ο Θεόφιλος Αθανασιάδης μια εξέχουσα μορφή για την περιοχή μας που έδωσε αγώνες για την ανόρθωσή της, με την δημοσιογραφική του πένα, τα ιστορικά του βιβλία και αργότερα με την ανάληψη των καθηκόντων ως Δημάρχου για να τον σφάξουν οι Βούλγαροι, τον Ιανουάριο του 1927 συντάσσει μια επιστολή προς τον υπουργό Παιδεία στη οποία τονίζονται οι ελλείψεις στον τομέα της Παιδείας, με την παράκληση να παρέμβει και να δώσει λύσεις.
Η επιστολή αυτή δημοσιεύεται στην εφημερίδα «ΘΑΡΡΟΣ», την οποία και αναδημοσιεύουμε:
Κύριε Υπουργέ,
Ως μίαν των επιτυχιών της Οικουμενικής Κυβερνήσεως εθεωρήσαμεν ως εκπρόσωποι και μεγάλου μέρους του κοινού ιδία των Νέων Χωρών την εις Υμάς ανάθεσιν του σπουδαιοτάτου δια παν Κράτος και δη την Ελλάδα, ήτις τόσας εκπαιδευτικάς ανάγκας και ελλείψεις έχει, Υπουργείου τούτου της Παιδείας. Πάντες δε ηκούσθησαν λέγοντες κατά την ανάληψιν των καθηκόντων Σας:
Ωρισμένως ο Κος Αργυρός καταγόμενος από τα μέρη μας και γνωρίζων καλύτερον παντός άλλου τα άλλοτε και μέχρι προ τινος εις επίζηλον θέσιν προόδου ιστάμενα σχολεία μας, ως η σημερινή κατάστασις όχι ευχάριστος, θα μεριμνήση δια την βελίτωσίν των το ταχύτερον, και θα αποκτήσωμεν σχολεία καθώς πρέπει και καθώς επιβάλλουν και αξιούν αι σημεριναί κοινωνικαί συνθήκαι.
Όλως ιδιαιτέρως δε η Δράμα, της γνώμης της οποίας τα σήμερον γραφόμενα απήχησις, επαναλάμβανι τους ανωτέρω λόγους ως έχουσα το από αρκετού χρόνου και μέχρι, ως μη ώφελε, της σήμερον κατ’ όνομα μόνον υφιστάμενον Γυμνάσιον. Γυμνάσιον, όπερ έδει και δει να ετύγχανεν από της εις εξατάξιον τοιούτον προαγωγής του και να τύχη και να τυγχάνη δια πολλούς λόγους ιδιαιτέρας του Κέντρου προσοχής και μερίμνης προς απρόσκοπτον λειτουργίαν του και ταχείαν ανάδειξίν του εις την εμπρέπουσαν αυτό θέσιν.
Επίσης και η περιφέρειά μας παρ’ όλας τας ευγενείς και αξίας λόγου προσπαθείας των λειτουργών της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως τα αυτά έλεγε και λέγει πολλά παρ’ Υμών αναμένουσα προς θεραπείαν των της λαικής εκπαιδεύσεως εις σημείον τι οπωσδήποτε ευχάριστον τυχόν ευρισκομένων.
Δυστυχώς όμως ίσως και λόγω των πολλαπλών ασχολιών της Οικουμενικής Κυβερνήσεως ουδέν εκ μέρους του Υπουργείου της Παιδείας δια τον Νόμον μας είδομεν και η κατάστασις η εκπαιδευτική παραμένει η αυτή και δη εις το Γυμνάσιόν μας, δια το οποίον ουκ ολίγας φοράς από των στηλών τούτων ησχολήθημεν μέχρι και παρεηγήσεώς μας ακόμη χαρακτηρίσου και αδικαιολογήτου βεβαίως εν ω τα διά την κακάστασιν της μέσης εκπαιδεύσεώς μας γραφόμενα εκπόνου ένεκα της κρατούσης ελεινότητος προήρχοντο.
Επιθυμούντες όθεν, όπως μη αι ελπίδες ημών ως και πάντων των δια την Παιδείαν την τε Δημοτικήν και Μέσην ενδιαφερομένων διαψεισθώσιν όσον αφορά την παρ΄ Υμών θεραπείαν των εκπαιδευτικών αναγκών του Νομού μας, ως και άλλων περιφερειών εν τη Ανατολ. Μακεδονία και Θράκη, θέλομεν συνεχίσει τας προς Υμάς επιστολάς μας, κ. Υπουργέ, δια την εν γένι εκπαιδευτικήν μας κατάστασιν αρχόμενοι από του Γυμνασίου μας του τόσον πλημμελώς ελλείψει διδ. προσωπικού λειτουργούντος και εν πολλοίς ύστερούντος και κααλήγοντες εις τα δημοτικά μας σχολεία ως και τα ημιτελή εν των Νομώ μας σχολικά κτίρια, ως η έναρξις ανεγέρσεως εις την πρωτοβουλίαν και προθυμίαν των εκασταχού κατοίκων οφείλεται και ων η ερείπωσις αναπόφευκτος και βεβαία εν περιπτώσει μη Κρατικάς επεμβάσεως και αρωγής.
Συμφώνως προς την εν τη χθεσινή προς Υμάς επιστολή υπόσχεσιν μας περί ενάρξεως της εκθέσεώς μας της αφορώσης εις την εκπαίδευσιν του Νομού και της περιφερείας μας από του Γυμνασίου μας, σκόπιμον θωρούμεν, όπως τα από της εις πλήρες Γυμνάσιον προαγωγής του ανασκοπήσωμεν.
Το Γυμνάσιον Δράμας εις ουδέν σχολικόν έτος ηυτύχησε να έχη πλήρες το διδακτικόν προσωπικόν του. Επομένως ουδέποτε η λειτουργία αυτού απρόσκοπτος και κανονική υπήρξε. Παρά τας διαμαρτυρίας γονέων και κηδεμόνων, παρά τας υποδείξεις των επιτοπίων αρχών, παρά τας ενεργείας των σχολικών επιτροπών και των τοπικών πολιτευτών δεν επετεύχθη εις ουδέν σχολικόν έτος η θεραπεία των αναγκών του.
Πάντοτε δε προς καθησύχασιν εκ του Κέντρου εδίδοντο αι απαντήσεις των προσεχών ληπτέων μέτρων και αι υποσχέσεις, το σύνηθες τούτο των Κυβερνήσεώς μας δώρον, το κενόν σημασίας εκ της μη πληρώσεώς των καταστάν, εις βαθμόν αμεριμνησίας και σχεδόν αδιαφορίας τοιαύτης, ώστε να εφαρμόζηται και εις το ζήτημα τούτο το κοινόν λόγιον «κάθε πέρυσι και καλύτερα» Παράλυσις, αν μη και εν πολλοίς έλλειψις, πειθαρχίας και σεβασμού, αμέλεια και αφροντισία και εντελής παράλειψις πολλάκις των μαθητικών υποχρεώσεων και καθηκόντων ήσαν και είνε τα σπουδαιότερα γνωρίσματα του Γυμνασίου μας εις βαθμόν ώστε δικαίως να επιτείνηται η λαϊκή αγανάκτησις και δυσφορία.