Παλιά Δράμα
1938: Η Δράμα τιμά
τους ήρωες του 1821
Έρευνα –επιμέλεια Ιωάννης Στ. Σταυρίδης
25 Μαρτίου 1938 και οι Δραμινοί τιμούν με δοξολογίες, παρελάσεις, ομιλίες και χορούς την ημέρα της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Χιλιάδες χρόνια πέρασαν για να αναπνέουν και πάλι ελεύθερα οι Έλληνες.
Η εφημερίδα «ΤΟ ΦΩΣ» σε ανταποκρίσεις της από τη Δράμα, το Δοξάτο και την Προσοτσάνη γράφει τον Μάρτιο του 1938:
ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ
«ΔΡΑΜΑ 25 (Του αντ/του μας). Μετά πάσης μεγαλοπρεπείας ετελέσθη η εορτή της 25ης Μαρτίου.
Την πρωϊαν εις την Μητρόπολιν εψάλη δοξολογία παρουσία των αρχών και πλήθος κόσμου. Λόγον εξεφώνησεν ο Σεβ. Μητροπολίτης Βασίλειος.
Την μεσημβρίαν εγένετο προ των επισήμων παρέλασις του στρατού, των οργανώσεων και των σχολείων.
Στεφάνους εις το μνημείον του αγνώστου στρατιώτου κατέθεσαν ο νομάρχης, ο δήμαρχος, ο διοικητής χωρ/κής κ. Λάζος, ο πρόεδρος των παλαιών Πολεμιστών κ. Καραϊσκος.
Η τάξις καθ΄ όλην την διάρκειαν της τελετής ετηρήθη παραδειγματικώς, χάρις εις τα μέτρα του διοικητού χωροφυλακής κ. Λάζου».
(Εφημερίδα «ΤΟ ΦΩΣ» 26.3.1938).
ΣΤΟ ΔΟΞΑΤΟ
«ΔΟΞΑΤΟ (Του αντ/του μας). Η εορτή της Εθνικής Παλιγγενεσίας εωρτάσθη και εις την κωμόπολίν μας μετά πάσης μεγαλοπρεπείας.
Μεγάλαι αψίδες ετοποθετήθησαν μερίμνη του καταπονήτου προέδρου της κοινότητος κ. Βας. Μουμτζή, αι οικίαι και τα καταστήματα εσημαιοστολίσθησαν, καθώς επίσης και ο έμπροσθεν του κοινοτικού καταστήματος χώρος, με εικόνας της Α.Μ. του Βασιλέως και του Εθνικού μας κυβερνήτου.
Την 10.30 εψάλη μεγάλη δοξολογία, μετά της οποίας ο πρόεδρος της κοινότητος κ. Μουμτζής εξεφώνησεν τον πανηγυρικόν της ημέρας, αποσπάσας τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα του πλήθους. Ακολούθως εγένετο παρελασις προ των επισήμων, των μαθητών και μαθητριών, των προσκόπων και της ευσταλούς ομάδος της Εθνικής νεολαίας.
Μερίμνη του κ. προέδρου κατηρτίσυησαν υποεπιτροπαί νεανίδων και νέων Δοξάτου αι οποίαι διενεργήσασαι έρανον μεταξύ των κατοίκων υπέρ των ορφανοτροφείων του Κράτους συνεκέντρωσαν εν μια και μόνον ώρα 2.333 δρχ.
Μετά την παρέλασιν, οι επίσημοι και το πλήθος κατευθύνθησαν εις τας εκπαιδευτήρια όπου επηκολούθησεν σχολική τελετή. Τον πανηγυρικόν εξεφώνησεν ο κ. Σωτ. Κοτρώτσης, υπό δε των μαθητών και μαθητριών απηγγέλθησαν διάφορα εθνικά ποιήματα.
Την 4ην απογευματινήν, εις τον προ του κοινοτικού καταστήματος χώρον υπό τους ήχους της φιλαρμονικής της κοινότητος, εχορεύθησαν υπό των μαθητών και μαθητριών διάφοροι εθνικοί χοροί, το δε εσπέρας δια της επιβλητικής λαμπαδηφορίας έκλεισεν το ωραίον πρόγραμμα εορτασμού».
(Εφημερίδα «ΤΟ ΦΩΣ» 29.3.1938).
ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ
«ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ Μάρτιος. Ουδέποτε άλλοτε εωρτάσθη με τόσην επισημότητα και μεγαλοπρέπειαν η Εθνική μας εορτή της 25ης Μαρτίου εν τη κωμοπόλει μας.
Συμφώνως τω καταρτισθέντι προγράμματι την 5ην πρωϊνήν η φιλαρμονική του συλλόγου «Αναγέννησις» με επικεφαλής τον αρχιμουσικόν κ. Σταύρον Ψωμάν, ως και σαλπιγκταί (πρόσκοποι) ανήγγειλον το χαρμόσυνον γεγονός της ημέρας. Άπαντες οι σύλλογοι, συνεταιριστικαί οργανώσεις και δημόσιαι αρχαί συνεκεντρώθησαν εις το κοινοτικόν κατάστημα.
Ήσαν δε οι εξής:
Ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος της κοινότητος κ.κ. Μαλιάτσιος και Σταρτσίσταλης μεθ΄ ολοκλήρου του κοινοτικού συμβουλίου και των γραμματέων και κοινότητος κ.κ. Ζαχαρά, Κανατίδου, ο αστυνόμος της κοινότητος κ. Κομνηνός, ο αγρονόμος κ. Κανελλόπουλος, ο δασικός κ. Καρατάγκας, οι πρόεδροι μετά των συμβουλίων των, Χρ. Ομηρίδης πολυτέκνων, Αρ. Ευθυμίου επαγγελματιών, Νικ. Μαχαιράς οπλαρχηγών Πόντου, Βασ. Όσσας Μορφωτικού, Πρόδρ. Σαββίδης Ελπίδος, Δημ. Ράγιας Προόδου, Δημ. Ουρούμης Επεξεργασίας, Κων. Καλαϊτζής Αναμορφώσεως, Κυρ. Παπαδόπουλος Προύσσης, Ιωάν. Σαμακοβλής Ενώσεως.
Την 10.30 εν σώματι μετέβησαν εις τον Ναόν εις την είσοδον του οποίου ανέμενον τους Παλαιούς πολεμιστάς, οι οποίοι προσήλθον με την πολεμικήν σημαίαν, έχοντες επικεφαλής τους κ.κ. Καμιλάκην πρόεδρον, Γεώργ. Στάμου γεν Γραμ. και το συμβούλιον και την 10.45 ετελέσθη η δοξολογία.
Τον πανηγυρικόν εντός του Ναού εξεφώνησε ο πρόεδρος της κοινότητος Κ. Μαλιάτσος.
Την 4ην μ.μ. δια κωδωνοκρουσιών ανηγγέλοντο αι απογευματιναί τελεταί δια την στέψιν του Ηρώου και την απαγγελίαν διαφόρων Εθνικών ποιημάτων και χορών υπό των μαθητών των σχολείων.
(Εφημερίδα «ΤΟ ΦΩΣ» 31.3.1938).
