ΠΑΛΙΑ ΔΡΑΜΑ -Μάιος του 1937-
Αρχαίος τάφος εις
τα Αμπελάκια του Δήμου Δράμας
Έρευνα –επιμέλεια Ιωάννης Στ. Σταυρίδης.
«Στις 8 Απριλίου του 1820 (και 28 Μαρτίου με το παλιό ημερολόγιο που ίσχυε τότε στη Μήλο) ο Κεντρωτάς φέρεται να έσκαβε στο πεζούλι του και έβγαζε πέτρες από αρχαία ερείπια που υπήρχαν εκεί. Τον βοηθούσε πιθανόν ο 18χρονος γιος του Αντώνης και ένας 20χρονος ανηψιός του. Λίγο πιο πέρα Γάλλοι αξιωματικοί έκαναν ανασκαφές για αρχαία. Όταν ο Κεντρωτάς βρήκε πελεκημένο μάρμαρο έτρεξαν να τον βοηθήσουν δύο Γάλλοι ναύτες που συμμετείχαν στις γειτονικές ανασκαφές. Ο Κεντρωτάς προσπάθησε να ξανακαλύψει το άγαλμα γιατί φοβήθηκε ότι οι Γάλλοι θα το άρπαζαν ή θα απαιτούσαν να το αγοράσουν πιο φτηνά-δεν στάθηκε δηλαδή τόσο αφελής όσο τον παρουσιάζει ο μύθος. Οι Γάλλοι, από αυτά που γράφουν αργότερα σε επιστολές τους, φαίνεται πως τον θεωρούν ανόητο επειδή προφανώς ο Κεντρωτάς άρχισε να συμπεριφέρεται επίτηδες με περιφρόνηση για τα ευρήματα ώστε να τους ξαποστείλει και να εκμεταλλευτεί το άγαλμα αργότερα με την ησυχία του χωρίς την φορτική παρουσία και τις πιέσεις που σωστά πίστευε ότι θα του ασκούσαν. Εντούτοις οι Γάλλοι δεν «ξεκολλούσαν» με τίποτε από την περιοχή και τον πίεζαν να συνεχίσουν όλοι μαζί το σκάψιμο, ώσπου βρέθηκε και το δεύτερο τμήμα του αγάλματος, οπότε πια ο Κεντρωτάς δεν μπορούσε να παριστάνει τον ανήξερο, αλλά ούτε και να περιφρουρήσει το έργο που είχε βρει στο χωράφι του.
Έκανε μια προσπάθεια πάντως να το διαφυλάξει και το μετέφερε στη στάνη του, όμως ο “πυρετός αρχαιοτήτων” είχε ήδη καταλάβει τους Γάλλους και επικοινωνούσαν με προξένους και πρεσβευτές της πατρίδας τους στην Κωνσταντινούπολη, στηΣμύρνη και αλλού».
Αυτά εν ολίγοις τα περί της Αφροδίτης της Μήλου, που ……φιγουράρει στο μουσείο του Λούβρου.
Μάιος του 1937. Ο αγρότης Θεμιστοκλής Συμειωνίδης, ενώ όργωνε το χωράφι του στα Αμπελάκια Δράμας το άροτρό του σκόνταψε σε μια πλάκα που μόλις την απομάκρυνε φάνηκε μια στοά.
Η περιέργεια του Θεμιστοκλή τον οδήγησε μέσα στη στοά στην οποία βρήκε αρχαία νομίσματα.
Οι αρχαιολόγοι που επενέβησαν υπολόγισαν πως είναι τάφος προ 1500 χρόνων, ιδιαιτέρας αξίας. Έκτοτε πλήρης σιωπή. Ή καλύτερα άκρα σιωπή του τάφου.
Ας δούμε όμως πως κάλυψε το γεγονός η εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» σε δημοσίευμά της στις 26 Μαΐου του 1937:
ΔΡΑΜΑ 26.- Υπό των αρχών επιβεβαιώθη χθες η πληροφορία καθ΄ ήν ανεκαλύφθη αρχαίος τάφος εις τον συνοικισμόν Αμπελάκια του Δήμου Δράμας.
Ο τάφος αυτός ευρέθη υπό τας ακολούθους συνθήκας:
Καθ΄ ήν στιγμήν ο χωρικός Θεμιστοκλής Συμειωνίδης κατεγίνετο εις το όργωμα του αγρού του παρά τον συνοικισμόν «Αμπελακίων» το άροτρόν του προσέκρουσεν επί τεραστίας πλακός, ανεφάνη δε μια στοά, ήτις ωδήγει εις το εσωτερικόν αρχαίου τάφου.
Ο χωρικός εισήλθεν εις τον τάφον, όπου είδε αρχαία νομίσματα εις μεγάλην ποσότητα.
Αι αρχαί Δράμας έλαβον αμέσως γνώσιν του γεγονότος επί τόπου δε μετάβη ο Εισαγγελεύς κ. Τράμπος μετά του Αστυνόμου κ. Κουτσούπη και δυνάμεως χωροφυλάκων.
Εκ της γενομένης προχείρου ερεύνης εις τον τάφον, όστις είναι κατασκευασμένος από εκλεκτόν μάρμαρον, ανευρέθησαν εντός οπής, παρά τοις αρχαίοις καλουμένης Μελικράτα, 50 νομίσματα της εποχής του Μεγ. Αλεξάνδρου ως και άλλα τοιαύτα της εποχής του Μακεδόνος Βασιλέως Φιλίππου.
Πιστεύεται ότι πρόκειται περί τάφου, του οποίου η αρχαιλογική αξία είναι μεγίστη καθ΄ όσον έχει κατασκευασθή προ 1500 και πλέον ετών.
Αι αρχαί τοποθέτησαν παρά τον τάφον φρουρούς χωροφύλακας, εκλήθη δε ειδικός αρχαιολόγος δια να προβή εις επισταμένην εξάτασιν.
Τα ανευρεθέντα αρχαία νομίσματα ετοποθετούντο παρά τοις αρχαίοις εις ειδικήν οπήν του τάφου δια να δυνηθή ο θανών να πληρώση τα πορθμεία εις λεμβούχον οστις θα τον διακπεραίωνε δια της Αχερουσίας λίμνης εις τον Άδην.
