«Η παιδεία που
παιδεύει τους νέους»
Γράφει ο Ειρηναίος Ξηροσαββίδης
Οι πανελλήνιες,η κορωνίδα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα, τελείωσαν πρόσφατα. Όλοι, πλέον, οι μαθητές έχουν αγωνία για τα αποτελέσματα τους, τα οποία θα τους εξασφαλίσουν την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στην ουσία κλείνει ένας κύκλος της ζωής τους, που σηματοδοτεί την αρχή ενός άλλου.
Όλοι οι μαθητές λίγο-πολύ κάνουν τον απολογισμό τους στην μέχρι τώρα πορεία τους στο σχολείο. Κάτι τέτοιο θα ήταν εύλογο να κάνει και το Υπουργείο Παιδείας. Να σκεφτεί, δηλαδή «τι παιδεία παρείχαμε σ’αυτή την γενιά που εγκαταλείπει τώρα τα «μαθητικά θρανία» για να εισέλθει στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων». Να σκεφτεί όλα όσα συνόδευσαν αυτή την γενιά στην πορεία της. Αυτό, φυσικά, δεν γίνεται, κι ούτε νομίζω ότι θα συμβεί ποτέ. Δυστυχώς, η παιδεία στην Ελλάδα είναι το πεδίο πειραμάτων του εκάστοτε υπουργού, που νομίζει ότι είναι ο «τσιφλικάς» της. Όλοι οι υπουργοί κόβουν και ράβουν με τα δικά τους μέτρα και σταθμά την παιδεία, όπως και έγινε πρόσφατα.
Η «αριστεία» έγινε εχθρός, οι σχολικές μονάδες βρίσκονται σε παρακμή, τα σχολικά εγχειρίδια γράφτηκαν όταν η «γενιά του 2001» ήταν ακόμη αγέννητη και πολλοί καθηγητές θα ήταν καλύτερο να μην βρίσκονται εκεί που βρίσκονται τώρα. Να μην αναφέρουμε το Λύκειο, το οποίο είναι λίγο-πολύ ανύπαρκτο, ακριβώς γιατί το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα το καθιστά μη χρήσιμο. Τα μαθήματα «γενικής παιδείας», που καλλιεργούν την κριτική σκέψη και συμβάλλουν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας, αντιμετωπίζονται ως «παρακατιανά», αφού δεν χρειάζονται για τις πανελλήνιες. Ακόμη και τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, οι μαθητές τα προσεγγίζουν χρησιμοθηρικά. Οι μαθητές κάθονται και διαβάζουν και παπαγαλίζουν με τις ώρες για να γράψουν καλά στις πανελλήνιες. Μετά από 2-3 χρόνια τα περισσότερα –αν όχι όλα- «τρώνε delete».
Έτσι λοιπόν, φτάσαμε στο κομμάτι των πανελλαδικών, ενός θεσμού που δημιουργεί ένα κλίμα «ή εγώ ή κανείς», αφού οι μαθητές διαγωνίζονται πανελλαδικώς μεταξύ τους για την κατάληψη μιας θέσης σε κάποιο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Η χρονιά μέχρι τις εξετάσεις είναι ψυχοφθόρος. Στις εξετάσεις οι μαθητές συχνά πέφτουν “θύματα” καθηγητών που θέλουν να κάνουν επίδειξη δύναμης, βάζοντας υπερβολικά δύσκολα θέματα, ενώ συχνά η βαθμολόγηση γίνεται με υποκειμενικά κριτήρια.
Ενώ συμβαίνουν τα παραπάνω είναι θλιβερό να μιλάμε για ιδιωτική εκπαίδευση και πανεπιστήμια. Τα οφέλη, βέβαια, που θα προκύψουν θα είναι πολλά και μεγάλα, αφού το κράτος θα αποκτήσει έσοδα, θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και θα προωθηθεί η έρευνα, ωστόσο δεν πρέπει πρώτα να δημιουργηθεί μια ισχυρή δημόσια εκπαίδευση;
Στην χώρα μας η εκπαίδευση είναι ένα πεδίο αντιπαράθεσης των κομμάτων για ψηφοθηρικούς σκοπούς. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η παιδεία είναι υπεράνω όλων και ότι ΠΡΕΠΕΙ όλοι μαζί να βρουν μια κοινή συνισταμένη για την εκπαίδευση.
Τελειώνοντας το σχολείο και έχοντας περάσει 12 χρόνια στα θρανία φαντάζομαι το σχολείο ως ένα πλοίο που μπάζει, ως επιβάτες του μαθητές και τους υπουργούς ως φιλόδοξους καπετάνιους που χαράσσουν επικίνδυνες πορείες μεταξύ σκοπέλων και υφάλων.
