Από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Αν. Μακεδονίας-Θράκης
Προσπάθειες καταγραφής
και χαρτογράφησης
των γεφυριών στο Νομό Δράμας
Μιλάει στον «Π.Τ.» ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αν. Μακεδονίας – Θράκης κ. Πριγγόπουλος
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ χρονικό διάστημα, γίνεται μια φιλότιμη προσπάθεια καταγραφής και χαρτογράφησης των παλαιών παραδοσιακών γεφυριών στο Νομό Δράμας.
Τον περασμένο Νοέμβριο, ο «Π.Τ.» είχε αναφερθεί με σχετικό δημοσίευμα στο ζήτημα του χαρακτηρισμού γεφυριών στο Βαθύτοπο Κ. Νευροκοπίου, ενώ πρόσφατα, στα μέσα Απριλίου, είχαμε δημοσιεύσει σχετικό ρεπορτάζ, αναφορικά με την προσπάθεια της Αναπτυξιακής Εταιρείας Δράμας, για την έκδοση ενός φωτογραφικού λευκώματος με θέμα τα γεφύρια του Νομού.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, συνολικά μέχρι σήμερα, ως διατηρητέα έχουν χαρακτηριστεί τρία γεφύρια στο Βαθύτοπο Κ. Νευροκοπίου, ενώ έχει ξεκινήσει και μια σχετική προσπάθεια, ώστε να γίνει μια καταγραφή και χαρτογράφηση και άλλων γεφυριών στην περιοχή μας.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική ενέργεια, στην οποία πρωτοστατεί η Αναπτυξιακή Εταιρεία Δράμας, όμως ο κεντρικός ρόλος ανήκει στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αν. Μακεδονίας – Θράκης με έδρα την Ξάνθη. Πρόσφατα μάλιστα και συγκεκριμένα την περασμένη εβδομάδα, βρέθηκε στη Δράμα ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων κ. Πριγγόπουλος, ο οποίος επισκέφθηκε το Βαθύτοπο και τα ήδη τρία χαρακτηρισμένα γεφύρια ως μνημεία Βιομηχανικής Κληρονομιάς, συνοδευόμενος από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Αναπτυξιακής Εταιρείας Δράμας κ. Χατζόπουλο.
Δίκτυο Γεφυριών
Ο «Π.Τ.», επικοινώνησε και συνομίλησε με τον κ. Πριγγόπουλο, ο οποίος επεσήμανε αρχικά ότι το Υπ. Πολιτισμού χαρακτήρισε τρία γεφύρια στο Νομό Δράμας και τόνισε ότι, «με αφορμή αυτό και στο πλαίσιο της προστασίας του Πολιτιστικού Αποθέματος προχωρεί σε διαδικασία ώστε να χαρακτηρίσει και άλλα γεφύρια στο Νομό Δράμας».
Όπως εξηγεί ο κ. Πριγγόπουλος, εμβέλεια της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων είναι όλη η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης και μέσα από ένα χαρακτηρισμό που έχει το Υπ. Πολιτισμού της Προστασίας του Πολιτιστικού Αποθέματος, εντάσσονται και τα στοιχεία των Δικτύων των Γεφυριών, όπως είναι οι σιδηρόδρομοι, τα γεφύρια, τα καρνάγια, οι φάροι κτλ.
Οπότε η πρόθεσή μας είναι αυτή.
Σημείωσε ακόμα, ότι, «καθώς μας συνόδευσε και ο διευθυντής της Αναπτυξιακής Εταιρείας Δράμας, με αφορμή ενός λευκώματος που θα επανεκδοθεί, συζητήθηκε με ποιο τρόπο δύναται η Περιφέρεια, η Περιφερειακή Ενότητα ή οι ΟΤΑ, οι Δήμοι, να προσπαθήσουν να προχωρήσουν σε μια ανάδειξη, όλου αυτού του εξαιρετικού στοιχείου πολιτισμού».
Ερωτώμενος για το ποια είναι τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει ένα γεφύρι ώστε να χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο πολιτισμού, εξηγεί ότι, «ένα στοιχείο αξιολογείται ανάλογα με ένα πλαίσιο που υπάρχει. Γενικότερα, το πλαίσιο αυτό αφορά την ιστορικότητα, τη μοναδικότητα, την τεχνική και τον τρόπο κατασκευής, είναι στοιχεία σημαντικά, ώστε να τεθεί υπό προστασία του ελληνικού κράτους ως στοιχείο Πολιτισμού».
Συντήρηση των γεφυριών
Ερωτώμενος σχετικά με την συντήρηση που απαιτείται να έχουν αυτά τα γεφύρια, τονίζει ιδιαίτερα ότι «όλα τα παλαιά ιστορικά στοιχεία, κτίρια, κατασκευές και άλλα, χρήζουν διατήρησης. Γι’ αυτό λέμε ότι, εξ αφορμής της επίσκεψης, συναντηθήκαμε με τον διευθυντή της Αναπτυξιακής Εταιρείας Δράμας, η οποία διαχειρίζεται και χρηματοδοτικά εργαλεία, ώστε να κατευθυνθούν και οι τοπικές αρχές ανάδειξης όλων αυτών των ιδιαίτερων και μοναδικών στοιχείων βιομηχανικής κληρονομιάς».
Σημειώνει ακόμα ο ίδιος, ότι θα γίνουν και άλλες επισκέψεις στη συνέχεια, ώστε να καταγραφούν, να χαρτογραφηθούν και στη συνέχεια να αξιολογηθούν και άλλα γεφύρια, «για να συντάξουμε φακέλους τεκμηρίωσης με πρόταση χαρακτηρισμού ή μη, που θα προωθηθούν προς το Υπ. Πολιτισμού, να εξεταστούν από το Κεντρικό Συμβούλιο και να καταλήξουμε σε τελική υπουργική απόφαση χαρακτηρισμού τους ή μη».
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση
Στην ερώτηση για το ποια είναι η στάση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αν έχει δυνατότητες να προβεί σε ενέργειες συντήρησής τους, σημειώνει ότι «οι δυνατότητες πάντα υπάρχουν για όλους και για όλα. Εγώ δεν έχω το ρόλο να αξιολογήσω τους Δήμους. Επίσης, θα σας παραπέμψω στις δράσεις της υπηρεσίας μας. Συγκεκριμένα τον περασμένο Σεπτέμβριο, συμμετείχαμε στις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς υλοποιώντας μια δράση ενός διήμερου σεμιναρίου, που απευθύνονταν στα αυτοδιοικητικά στελέχη για την καταγραφή και ανάδειξη των στοιχείων Βιομηχανικής Κληρονομιάς».
Όπως μας λέει, στη δράση αυτοί συμμετείχαν Δήμοι από την Περιφέρεια, «οι οποίοι πρόβαλλαν κάποια καλά υλοποιημένα παραδείγματα, υπήρχε η θεματική ενότητα των χρηματοδοτικών εργαλείων και εξ αφορμής αυτού του σεμιναρίου, συντάχθηκε ένα σχέδιο διακήρυξης αρχών για τη δημιουργία δικτύωσης των ΟΤΑ, στη βάση των διεθνών αρχών και με στόχο την ανάδειξη των στοιχείων Βιομηχανικής Κληρονομιάς, όπου εντάσσονται και τα γεφύρια ως τεχνικές κατασκευές».
Ο κ. Πριγγόπουλος παραπέμπει το κοινό να επισκεφθεί την ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Αν. Μακεδονίας – Θράκης, όπου μπορεί να πληροφορηθεί για θέματα της Υπηρεσίας και που γενικότερα ενδιαφέρουν (https://ynm-amth-culture.gr/).
Τα διατηρητέα κτίρια
Σε ερώτηση σχετικά με τα διατηρητέα κτίρια που ανήκουν σε ιδιώτες και το γεγονός ότι βρίσκονται σε μια πραγματικά κακή κατάσταση, ο κ. Πριγγόπουλος τονίζει ιδιαίτερα ότι, δεν πρέπει να αποστασιοποιείται ο κόσμος από τα κτίρια – μνημεία. «Ο παραγωγός του πολιτισμού ήταν ο κόσμος πάντα. Ο άνθρωπος κτίζει, ο άνθρωπος δημιουργεί. Άρα και αυτά τα κτιριακά μνημεία, έχουν ανθρώπους ιδιοκτήτες. Άρα, οι άνθρωποι που αναρωτιούνται γι’ αυτό που αναρωτιούνται είναι και οι ιδιοκτήτες των μνημείων αυτών».