Μιλάει στον «Π.Τ.» ο Δασοπόνος, Υδρολόγος Ι. Κασαπίδης

Σχεδόν διπλασιάστηκε η υποβάθμιση

των υδάτων της περιοχής

Δράμας, Καβάλας και Σερρών

Δεύτερη αναθεώρηση του Σχεδίου Απορροής Λεκανών Ποταμών Ν. Δράμας

Του Θανάση Πολυμένη

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ της κλιματικής αλλαγής έχει δείξει «τα δόντια του» τον τελευταίο καιρό και η συζήτηση αυτή σίγουρα μόλις αρχίζει. Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη επηρεάσει πολλά ζητήματα της καθημερινότητάς μας, αφορά κυρίως στις κλιματολογικές συνθήκες, ενώ έχει επίδραση και σε άλλα ζητήματα.

Μια απ’ αυτές τις επιρροές της κλιματικής αλλαγής, είναι κατά πόσο έχει αλλάξει η κατάσταση στα ποτάμια και τις λίμνες της χώρας μας και κατά πόσο υπάρχει υποβάθμιση των υδάτων στα διάφορα Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας.

Συγκεκριμένα, χθες Πέμπτη 19 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκαν στις Σέρρες, οι πρώτες εργασίες της Δεύτερης Αναθεώρησης του Σχεδίου Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος 11 της Ανατολικής Μακεδονίας. Σ’ αυτό το Υδατικό Διαμέρισμα ανήκουν και οι Δήμοι Δράμας, Προσοτσάνης και Κ. Νευροκοπίου, ενώ ο Δήμος Παρανεστίου ανήκει στο Υδατικό Διαμέρισμα 12 της Θράκης.

Στόχος της αναθεώρησης

Στόχος της Δεύτερης Αναθεώρησης, είναι να καταγραφούν οι αλλαγές που έχουν υπάρξει στις υδατικές περιοχές, σε ποτάμια και λίμνες της περιοχής του Υδατικού Διαμερίσματος 11, η ποσότητα και ποιότητα των υδάτων.

Από τη Δράμα συμμετείχε διαδικτυακά ο κ. Ιορδάνης Κασαπίδης, Δασοπόνος, Υδρολόγος, Ερευνητής ως εκπρόσωπος της ΑΜΚΕ Roots, και μιλώντας στον «Π.Τ.» μας εξηγεί ότι η πρώτη αναθεώρηση είχε γίνει το 2017.

Η Αναθεωρήσεις αυτές γίνονται με βάση σχετικής Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σύμφωνα με την νομοθεσία, αφορά στην Εθνική Στρατηγική για τα Ύδατα που διαθέτει το Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σκοπό την χάραξη και τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βιώσιμη χρήση του νερού μακροπρόθεσμα, δηλαδή την ποιότητα και την ποσότητα.

Αυτή καθορίζει τις πολιτικές και τους στόχους της διαχείρισης των υδάτων σε εθνικό επίπεδο, λαμβάνοντας όμως υπόψη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Στην Αναθεώρηση αυτή γίνεται αρχικά μια καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης των ποταμών και των υδατορεμάτων, δημιουργούνται κάποιοι χάρτες με δεδομένα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν από επιστήμονες, υπηρεσίες αλλά και τους πολίτες και μπορούν να αναζητηθούν στο Υπουργείο  Περιβάλλοντος. Σ’ αυτές τις αναθεωρήσεις καταγράφονται όλα εκείνα τα στοιχεία, ώστε μαζί με τα υπάρχοντα προβλήματα, να διαφανούν οι πιέσεις που ασκούνται σε ποταμούς και ποτάμια της περιοχής.

Όπως μας εξηγεί ο κ. Κασαπίδης, προς το παρόν έχει δοθεί ένα σχετικό προσχέδιο στις ομάδες που θα εργαστούν σ’ αυτό, ενώ θα υπάρξει συνέχεια.

Υποβάθμιση υδάτων στην περιοχή μας

Σε γενικό πλαίσιο πάντως, αυτό που μας εξηγεί ο κ. Κασαπίδης, είναι ότι αρχικά έγινε μια πρώτη ενημέρωση προς τις ομάδες εργασίες. Τα πρώτα συμπεράσματα, είναι ότι υπάρχει τελικά μια υποβάθμιση των υδάτων της περιοχής από τον Στρυμόνα μέχρι και τα Τενάγη (Υδατικό Διαμέρισμα του Στρυμόνα), μαζί με τα νερά των ποταμών των Δήμων Δράμας, Προσοτσάνης και Νευροκοπίου.

Όπως εξηγεί ο ίδιος, «η διαφορά είναι ότι από την πρώτη αναθεώρηση του 2017, όπου υπήρχε μια υποβάθμιση των υδάτων της τάξης του 6%, αυτή η υποβάθμιση σήμερα βρίσκεται στο 12% – 13%. Και αυτή η υποβάθμιση αφορά τόσο στην ποσότητα των νερών, όσο και στην ποιότητά τους. Να έχουν δηλαδή αυξημένη ρύπανση ή ακόμα να έχουν ασκηθεί πιέσεις από ανθρωπογενείς παράγοντες και διάφορα άλλα ζητήματα».

Η ξηρασία σε Αν. Μακεδονία και Θράκη

Αξίζει να αναφέρουμε σ’ αυτό το σημείο, μια μελέτη που έχει δημοσιευτεί από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία στην πλατφόρμα του meteo.gr στις 7 Οκτωβρίου 2023 και αφορά στους δείκτες ξηρασία στην Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία. Συγγραφείς του άρθρου είναι οι επιστήμονες κ.κ. Σ. Ντάφης, Κ. Βιλλιώτης και Κ. Λαγουβάρδος.

Οι παραπάνω ερευνητές, χρησιμοποίησαν τον Δείκτη Ξηρασίας SPI, έναν κλιματολογικό δείκτη που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της απόκλισης του ύψους βροχής από το κλιματικό μέσο όρο και τον εντοπισμό περιοχών που πλήττονται από ξηρασία. Ξεκινώντας από τον Σεπτέμβριο 2023, δημοσιεύουν τα αποτελέσματα του δείκτη για τη χώρα μας την πρώτη εβδομάδα κάθε μήνα για τον προηγούμενο μήνα.

Αναφορικά με αυτόν τον Δείκτη Ξηρασίας, παρατηρούνται μέτριες έως ακραία ξηρές συνθήκες σε περιοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και ήπια ξηρότερες συνθήκες ση Νάξο και στις Κυκλάδες.

Ωστόσο, μετά και από τις ισχυρές βροχές που εκδηλώθηκαν τον Σεπτέμβριο, είναι ενδεικτικό ότι και τα δεδομένα απεικονίζουν ξεκάθαρα τις ακραία υγρές συνθήκες που επικράτησαν στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα. Μέτρια υγρές συνθήκες εμφανίζονται στην Κεντρική Εύβοια, την Βορειοανατολική Πελοπόννησο, και σε Ανατολική Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία. Ήπια υγρές συνθήκες επικράτησαν σε Ανατολική Πελοπόννησο, Κύθηρα και Δυτική Κρήτη. Στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας διατηρήθηκαν φυσιολογικές συνθήκες ως προς το ύψος καταγεγραμμένου υετού σε σχέση με την περίοδο 1991-2020.