Παρουσιάστηκε το βιβλίο «Όψεις της Βουλγαρικής Κατοχής

στην Ανατολική Μακεδονία, 1916-1918» του Σπ. Σφέτα

Σφέτας: Υπήρχε σχέδιο γενοκτονίας

και αφελληνισμού της Ανατολικής

Μακεδονίας από τους Βουλγάρους

► 12.000 εκτοπισμένοι Έλληνες έχασαν τη ζωή τους από τις κακουχίες και την πείνα

Του Θανάση Πολυμένη

ΤΟ ΒΡΑΔΥ του περασμένου Σαββάτου 3 Οκτωβρίου, παρουσιάστηκε στην αίθουσα «Αντώνης Παπαδόπουλος» του Δημοτικού Ωδείου Δράμας, το νέο βιβλίο του κ. Σπυρίδωνα Σφέτα (καθηγητή Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Α.Π.Θ.) με τίτλο: «Όψεις της Βουλγαρικής Κατοχής στην Ανατολική Μακεδονία, 1916-1918».

Όπως ήδη είχαμε γράψει στην έκδοση του «Πρωινού Τύπου» την ίδια ημέρα, πρόκειται για ένα βιβλίο, μέσα από το οποίο παρουσιάζονται τα γεγονότα, σε μια περίοδο κατά την οποία, υπήρξε στην περιοχή της Δράμας, της Καβάλας και των Σερρών, η λεγόμενη δεύτερη Βουλγαρική Κατοχή, από τις χειρότερες που έχουν σημειωθεί στην ιστορία του τόπου. Στην έκδοση εκείνης της ημέρας, φιλοξενούσαμε και συνέντευξη του προέδρου του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας κ. Γιάννη Παπουτσή, ο οποίος μάλιστα προλογίζει και το βιβλίο.

Της έναρξης της εκδήλωσης προηγήθηκε παραδοσιακό τραγούδι που περιγράφει τα δεινά που υπέστησαν οι Έλληνες της περιοχής με τον εκτοπισμό τους στην τότε Βουλγαρία. Το μουσικό σχήμα αποτελούνταν από την Μ. Κιάκου στο τραγούδι, τον Χάρη Βαγενά στην γκάιντα, τον Θεόδωρο Καλτσάμη στη λύρα, τον Γεράσιμο Χαριζάνη στο καβάλι και τον Ανέστη Μητρούση στον νταιρέ.

Από αριστερά ο κ. Σφέτας και δεξιά ο κ. Παπουτσής.

Την εκδήλωση άνοιξε ο κ. Παπουτσής αναφερόμενος, τόσο στο ίδιο το βιβλίο, όσο και στην περίοδο της δεύτερης Βουλγαρικής Κατοχής, επισημαίνοντας κυρίως την ανάγκη επίσημης αναγνώρισης της περιόδου εκείνης.

Στη συνέχεια, χαιρετισμό απηύθυνε ο βουλευτής Δράμας της Ν.Δ. κ. Μπλούχος, ενώ χαιρετισμούς απέστειλαν, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ξανθόπουλος και η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ κα. Κεφαλίδου. Επίσης χαιρετισμό από του βήματος απηύθυναν: ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Αν. Μακεδονίας – Θράκης κ. Παπαθεοδώρου, ο εντεταλμένος σύμβουλος Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού της ΑΜΘ κ. Παπαεμμανουήλ καθώς και ο αντιδήμαρχος Προγραμματισμού Δράμας κ. Τάσσου.

Μιλώντας στον «Πρωινό Τύπο» ο κ. Σφέτας, τόνισε ότι «η περίοδος αυτή δεν έχει διερευνηθεί πλήρως και (σ.σ. για το βιβλίο), χρησιμοποιούμε γαλλικές και γερμανικές πηγές. Δεν μπορέσαμε ακόμα να μπούμε σε βουλγαρικά αρχεία. Είναι μια περίοδος η οποία είναι ελάχιστα γνωστή και διαφωτίζεται πλήρως, στο τι τράβηξε ο πληθυσμός της περιοχής αυτής στην Βουλγαρική Κατοχή το 2016-2018. Για την εξέγερση της Δράμας το 1941 ασχολήθηκαν πάρα πολλοί, αλλά για την περίοδο 1916-1918, που έγιναν εκτοπισμοί στη Βουλγαρία και για την πείνα εδώ και πόσοι πέθαναν, δεν είχε διερευνηθεί».

Το μουσικό σχήμα με παραδοσιακούς μουσικούς από το Μοναστηράκι και τους Πύργους, που ερμήνευσε τραγούδια που εξιστορεί τα βάσανα και τις κακουχίες των χιλιάδων εκτοπισμένων Ελλήνων.

Σε ερώτηση για το ζήτημα της αναγνώρισης της περιόδου αυτής ως δεύτερη Βουλγαρική Κατοχή, ο κ. Σφέτας απαντά ότι, «απ’ όσα διάβασα, βγάζω το συμπέρασμα ότι όντως υπήρχε σχέδιο. Και το σχέδιο προϋποθέτει γενοκτονία. Δηλαδή, η γενοκτονία προϋποθέτει σχέδιο. Δεν είναι ο αριθμός των νεκρών, είναι αν υπάρχει σχέδιο για να χαρακτηριστεί μια πράξη γενοκτονία. Εδώ υπήρχε σχέδιο αφελληνισμού της Δράμας, Καβάλας και Σερρών, της Ανατολικής Μακεδονίας, διότι η Δυτική Θράκη ανήκε στη Βουλγαρία. Προσέξτε: Δυτική Θράκη και Ανατολική Μακεδονία, αποτελούσαν το λεγόμενο Μπελομόριε. Για την Βουλγαρία αποτελούν μια ενότητα. Άρα, αφού υπήρχε σχέδιο, πρέπει να τελεστεί μια μέρα γενοκτονίας. Δεν έχει σημασία τι θα πουν οι Βούλγαροι και να γίνει αδελφοποίηση της Δράμας με το Κίτσεβο, όπου πέθαναν 12.000 Έλληνες. Το Κίτσεβο ανήκει σήμερα στη Βόρεια Μακεδονία. Ο Ζάεφ θα το δεχθεί σήμερα, καταλαβαίνετε. Εκεί πέθαναν πολλοί Έλληνες από τις κακουχίες».

Σε άλλο σημείο, ο κ. Σφέτας σημείωσε ότι, «όταν μπήκε η Ελλάδα επίσημα στον πόλεμο (σ.σ. τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο), πλέον υπήρχε σχέδιο βίαιων εκτοπισμών προς την Βουλγαρία, όπου εκεί οι Έλληνες υπέφεραν τα πάνδεινα. Υπήρχε συνεπώς σχέδιο αφελληνισμού γενικότερα. Οι Γερμανοί δεν ενδιαφερόταν. Ήταν ένα μυστικό βουλγαρικό σχέδιο. Στην περιοχή δεν υπήρχαν πρόσφυγες, οπότε οι Βούλγαροι θεωρούσαν ότι η Ανατολική Μακεδονία και η Δυτική Θράκη (την οποία κατείχαν) αποτελεί μία γεωγραφική ενότητα με την Βουλγαρία. Ήταν η περίοδος στην οποία η Βουλγαρία δεν είχε αποδεχθεί την συνθήκη του Βουκουρεστίου του 1913 με την οποία καθορίστηκαν τα σύνορα».

Όπως επίσης τονίζει, «το χαρακτηριστικότερο στοιχείο εκείνης της περιόδου ήταν η πείνα, η οποία υπήρχε σε όλη την περιοχή, δηλαδή, στις Σέρρες, τη Δράμα και στην Καβάλα. Σημαντική στιγμή είναι τα γεγονότα στην Εικοσιφοίνισσα, η οποία λεηλατήθηκε και τώρα γνωρίζουμε με ακρίβεια τι αφαιρέθηκε – καταγράφεται μέσα στο βιβλίο. Το βασικότερο είναι ότι όταν η Ελλάδα μπήκε επίσημα στον πόλεμο, τον Ιούνιο του 1917, τη στιγμή που γύρισε ο Βενιζέλος στην Αθήνα, είναι τότε που γίνονται οι βίαιοι εκτοπισμοί, στο εσωτερικό της Βουλγαρίας, όπου πέθαναν 12.000 Έλληνες από κακουχίες».