Σημάδια ανάκαμψης για τις οινοποιητικές
επιχειρήσεις στην Ανατ. Μακεδονία
Πτώση του τζίρου που φτάνει μέχρι και 70% καταγράφουν οι οινοποιητικές επιχειρήσεις της Ανατολικής Μακεδονίας μέσα στο κρίσιμο διάστημα της πανδημίας του κορονοϊού, καθώς τόσο ο κλάδος της εστίασης όσο και οι εξαγωγές, που αποτελούσαν τα βασικά εμπορικά κανάλια διάθεσης των κρασιών δεν λειτουργούσαν. Την ίδια στιγμή, η διακίνηση των κρασιών μόνο στα σούπερ μάρκετ απορροφούσαν ένα πολύ μικρό μέρος της παραγωγής.
Το πλήγμα που υπέστη ο οινοποιητικός κλάδος, όπως τονίζουν επιχειρηματίες – οινοποιοί της Ανατ. Μακεδονίας, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, είναι μεγάλο όχι μόνο πανελλαδικά, αλλά διεθνώς. Οι παράμετροι που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι πολλοί και δεν περιορίζονται μόνο στη διάθεση των προϊόντων καθώς η οινοποίηση αποτελεί μια αλυσίδα που ξεκινάει από τον πρωτογενή τομέα, συνεχίζει στους οινοποιούς, τους διανομείς – εμπόρους και καταλήγει στους καταναλωτές.
Η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας έχει μακρά παράδοση στην παραγωγή ποιοτικού κρασιού. Το πολυθρύλητο Παγγαίο, με τα ιδιαίτερα γνωρίσματα στη χημική σύσταση του εδάφους του, αποτελεί το… μαγικό συστατικό στο οποίο οφείλεται η παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας κρασιού διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας και στα χωριά του Παγγαίου, στην Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας, βρίσκονται σήμερα ορισμένες από τις καλύτερα οργανωμένες οινοποιητικές μονάδες των Βαλκανίων που περιβάλλονται από χιλιάδες στρέμματα αμπελώνων γνωστών ευρωπαϊκών και ελληνικών ποικιλιών, με εξαγωγές κρασιού στις μεγαλύτερες αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής.
Το καλοκαίρι που ξεκίνησε θα είναι από τα δυσκολότερα στον οινοποιητικό κλάδο, ωστόσο οι επιχειρηματίες του χώρου αισιοδοξούν και επισημαίνουν ότι μετά την λήξη της καραντίνας και το σταδιακό άνοιγμα των αγορών και του τουριστικού κλάδου άρχισε να αχνοφαίνεται μια θετική εξέλιξη που όμως δε μπορεί σε καμία περίπτωση να ισοσκελίσει τη μεγάλη ζημία που υπέστη ο οινοποιητικός κλάδος.
Γ. Καλαϊτζίδης: «Κάτι φαίνεται να αλλάζει»
Ως ένα στοίχημα που θα πρέπει να κερδίσουν χαρακτηρίζει τη επόμενη περίοδο ο πρόεδρος της Ένωσης Οινοπαραγωγών Δράμας Γιάννης Καλαϊτζίδης, από το Κτήμα Τέχνη Οίνου – Τέχνη Αλυπίας, ο οποίος μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ τόνισε ότι μετά από τρεις δύσκολους μήνες με ελάχιστη διάθεση στην αγορά και μηδενικές εξαγωγές ίσως κάτι φαίνεται να αλλάζει αλλά και πάλι θα είναι πολύ δύσκολο να καλυφθεί η ζημία που έχει υποστεί ο κλάδος και αγγίζει το 70%. Ωστόσο, ο κ. Καλαϊτζίδης, επισημαίνει ότι «σε συλλογικό επίπεδο γίνονται προσπάθειες να αξιοποιηθούν χρηματοδοτούμενα προγράμματα και να εξεταστούν δράσεις που αφορούν την προβολή του κρασιού, ενώ στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός, ώστε μόλις προκύψει ανοικτή πρόσκληση που απευθύνεται στον κλάδο μας, να είμαστε έτοιμοι να υποβάλουμε σχετικό φάκελο ένταξης».
Β. Τσακταρλής: «Μικρή αύξηση πωλήσεων και εξαγωγών»
Την ανάγκη να υπάρχει καλή συνεργασία ανάμεσα στους οινοποιούς και τους αμπελουργούς, προκειμένου να διαχειριστούν από κοινού την κρίση που δημιούργησε η πανδημία και στον οινοποιητικό κλάδο, υπογραμμίζει ο Βασίλης Τσακταρλής από το “Κτήμα Βιβλία Χώρα” στο Κοκκινοχώρι Καβάλας, του Δήμου Παγγαίου.
Μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κ. Τσακταρλής επισημαίνει ότι η καραντίνα που επιβλήθηκε επηρέασε όλες τις οινοποιητικές επιχειρήσεις, κάποιες λιγότερο και κάποιες περισσότερο. «Σε κάθε περίπτωση το πλήγμα στον κλάδο μας είναι μεγάλο», σημειώνει με έμφαση και συνεχίζει «το σταμάτημα των εξαγωγών και η έλλειψη εστίασης είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση του τζίρου σε ποσοστό που φθάνει μέχρι και το 80%. Μην ξεχνάτε ότι οι οινοποιοί τα χρόνια της οικονομικής κρίσης στράφηκαν κατά κύριο λόγο στις αγορές του εξωτερικού και σε συνδυασμό με την αύξηση του τουριστικού ρεύματος στην πατρίδα μας υπήρχε μια ανοδική πορεία στις πωλήσεις. Αυτή η πορεία διακόπηκε απότομα λόγω όλων αυτών των συνθηκών. Οι εξαγωγές σταμάτησαν, η εστίαση έκλεισε και η κατάσταση στον τουρισμό είναι δύσκολη συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές».
Ο κ. Τσακταρλής εκτιμάει ωστόσο ότι μετά από τρεις μήνες καραντίνας ξεκίνησε να υπάρχει μια αύξηση των πωλήσεων και των εξαγωγών, ενώ ευελπιστεί τους επόμενους μήνες και, καθώς θα ανοίγει περισσότερο η τουριστική περίοδος, αυτή η αύξηση να φτάσει σε καλύτερο επίπεδο. Τονίζει πάντως ότι σε καμία περίπτωση ο κλάδος δεν μπορεί να ανακάμψει φτάνοντας στην προ-κορονοϊού περίοδο, τουλάχιστον για το 2020.
Φ. Λαζαρίδης: «Λιγοστές οι πωλήσεις»
Τις προσπάθειες που κατέβαλαν πολλές οινοποιητικές μονάδες να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που αρχικά προέκυψαν από την καραντίνα, υπογραμμίζει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κ. Φεδερίκος Λαζαρίδης από το οινοποιείο Nico Lazaridi στην Αγορά Δράμας.
«Πρέπει να επισημάνω πως αυτή την περίοδο υπήρχαν επιχειρήσεις πολλών ταχυτήτων. Υπήρχαν αυτές που έκλεισαν τελείως, αυτές που κατάφεραν να επιβιώσουν στο μέτρο του δυνατού κι αυτές που συντηρηθήκαν μέσα από πωλήσεις σε σούπερ μάρκετ, κάβες και e-shop. Πωλήσεις που δε μπόρεσαν να ισοσκελίσουν τη μεγάλη ζημία που υπήρξε στον κλάδο και της μηδενικής κατανάλωσης στους χώρους εστίασης, που απορροφούν πάνω από το 50% των εμφιαλωμένων οίνων».
Οι δύσκολες καταστάσεις που δημιουργήθηκαν», συνεχίζει, «είχαν ως αποτέλεσμα να καταποντιστεί και το εξαγωγικό κομμάτι στο οποίο βασίζονται πολλές οινοποιητικές μονάδες. Μεγάλες αγορές του εξωτερικού δυστυχώς έκλεισαν ή υπολειτουργούν και το σταδιακό άνοιγμα πραγματοποιείται με αργούς ρυθμούς. Επιπλέον, η καραντίνα επιβλήθηκε στη χώρα μας σε μια χρονική περίοδο που παραδοσιακά ξεκινάει η κατανάλωση του κρασιού της χρονιάς, δηλαδή, των εορτών του Πάσχα, της Άνοιξης και του σταδιακού ανοίγματος των καλοκαιρινών χώρων εστίασης».
Το πρόβλημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν πλέον οι οινοπαραγωγοί δεν είναι μόνο το σταδιακό άνοιγμα της αγοράς αλλά και η διάθεση των ποσοτήτων κρασιού που υπάρχουν στις δεξαμενές με το δεδομένο ότι σε δύο μήνες ξεκινάει ο νέος τρύγος.
«Η παραλαβή της νέας σοδειάς των σταφυλιών προς οινοποίηση δεν είναι δεδομένη φέτος», υπογραμμίζει ο κ. Λαζαρίδης, «οπότε πιθανόν προβλήματα να αντιμετωπίσει και ο πρωτογενής τομέας αφού κάποιες μονάδες δεν θα μπορέσουν να απορροφήσουν τα κρασοστάφυλα από τους συνεργαζόμενους παραγωγούς τους. Ο ΣΕΟ (Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου) είναι σε συνεχή διαβούλευση με την κεντρική διοίκηση αναζητώντας λύσεις. Μεγάλο θέμα αποτελεί και η ανάκαμψη της ζήτησης στην εστίαση. Ο κόσμος δεν βγαίνει ακόμα ίσως από φόβο, ίσως λόγω κακών καιρικών συνθηκών, ίσως η έλλειψη χρημάτων ή λίγο από όλα τα παραπάνω».
Μ. Τσάλκος: «Το ελληνικό κρασί πρεσβευτής της χώρας»
Ως μια δύσκολη οινική χρονιά που οι άνθρωποι του κλάδου δεν θα θέλουν να θυμούνται, χαρακτηρίζει το 2020 ο οινολόγος Μπάκης Τσάλκος από το οινοποιείο “Οινογένεσις” στο Δοξάτο Δράμας. Μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ χαρακτηρίζει το κρασί έως ένα πρεσβευτή της Ελλάδας στις μεγαλύτερες αγορές του εξωτερικού και συμπληρώνει «είναι γεγονός ότι εξαιτίας όλων αυτών των καταστάσεων έπεσε σημαντικά ο τζίρος των οινοποιητικών μονάδων. Από την καραντίνα που επιβλήθηκε σταμάτησαν όλες οι εξαγωγές και αυτό ήταν ένα μεγάλο πλήγμα και επιπλέον οι χώροι εστίασης που έμειναν κλειστοί επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό την κατανάλωση του κρασιού. Επανεκκίνηση του κλάδου περιμένουμε από το 2021 με την προϋπόθεση ότι δε θα υπάρξει ένα δεύτερο γενικότερο κλείσιμο της αγοράς, αλλά και πάλι η επανεκκίνηση θα γίνει με μικρά βήματα».
Η εκτίμηση του κ. Τσάλκου είναι πως η κατανάλωση του κρασιού τους καλοκαιρινούς μήνες αναμένεται να πέσει στο 60% σε σχέση με την περσινή χρονιά την αντίστοιχη περίοδο. «Το πιο σημαντικό ίσως αυτή την περίοδο», συνεχίζει, «είναι ότι σύντομα ξεκινάει ο νέος τρύγος. Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που πρέπει να διαχειριστούμε όσον αφορά το που και πως θα διατεθεί το υπάρχον κρασί που είναι ακόμα στις δεξαμενές αλλά και τα σταφύλια που είναι προς οινοποίηση. Πολλές οινοποιητικές επιχειρήσεις θα περιοριστούν μόνο στις δικές τους παραγωγές κρασοστάφυλων ή θα κάνουν επιλεκτικές αγορές από τους παραγωγούς με τους οποίους συνεργάζονται. Άρα, και οι αμπελουργοί θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα αν δεν μπορέσουν να διαθέσουν την παράγωγή τους».
