Οι ιδιαίτερες υγειονομικές συνθήκες που επικρατούν εδώ και μήνες λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, δε φαίνεται να έχουν επηρεάσει το μεγάλο έργο της ενοποίησης του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων και της αναστήλωσης των ερειπίων της Βασιλικής Β’.

Από την περασμένη Άνοιξη, ολόκληρος ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων, το τελευταίο μνημείο της Ελλάδας που εγγράφθηκε στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESKO, θυμίζει ένα μεγάλο εργοτάξιο, με τους αρχαιολόγους και το υπόλοιπο προσωπικό να δίνουν έναν καθημερινό αγώνα για να προχωρήσουν απρόσκοπτα οι εργασίες.

«Είμαστε τυχεροί γιατί δεν χρειάστηκε να σταματήσουμε τις εργασίες εξαιτίας κάποιου κρούσματος. Τηρούμε όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα και τις προβλεπόμενες αποστάσεις μεταξύ των εργαζομένων, όταν πρέπει να δουλεύουν κατά ομάδες. Ωστόσο, είναι γεγονός, ότι οι ιδιαίτερες αυτές συνθήκες έχουν επιφέρει κάποιες καθυστερήσεις», υπογραμμίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας-Θάσου, Σταυρούλα Δαδάκη.

Αυτό το διάστημα, σύμφωνα με την κ. Δαδάκη, «επικρατεί ένας οργασμός εργασιών. Βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες για την ανασκαφική ενοποίηση, για τη διευθέτηση των μαρμάρων, την ανακατασκευή και συντήρηση των τοιχοποιιών».

Το κομμάτι του ασφαλτοστρωμένου δρόμου της παλιάς εθνικής οδού Καβάλας- Δράμας, που διέρχονταν μέσα από τον αρχαιολογικό χώρο και τον χώριζε στα δύο δεν υπάρχει πλέον. Η μεγάλη προσπάθεια της ενοποίησης του πάνω μέρους της αρχαίας πόλης των Φιλίππων (όπου σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες και ιστορικές τεκμηριώσεις βρίσκονταν οι ναοί, οι χώροι πολιτισμού και τα λοιπά λατρευτικά κτίσματα) με το κάτω μέρος (όπου βρίσκονταν το διοικητικό κέντρο με την αγορά/forum), αναμένεται να δώσουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την τοπογραφία της περιοχής και ειδικότερα για το πώς συνδέονταν τα δυο μέρη.

Μέσα από τις ανασκαφικές μεθόδους και τις εργασίες, οι αρχαιολόγοι, εκείνο που αναμένεται να βρουν είναι κυρίως στοές και κλίμακες που θα μαρτυρούν τους τρόπους επικοινωνίας – σύνδεσης των δυο μερών της πόλης και πιθανότατα αντικείμενα καθημερινής χρήσης των κατοίκων.

Η Βασιλική Β’ αναστηλώνεται

Επίσης, μια ακόμα αλλαγή, αυτή τη φορά στα ερείπια της Βασιλικής Β’, αναμένεται να μεταβάλει ουσιαστικά την εικόνα του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων και του πιο εμβληματικού μνημείου που το χαρακτηρίζει τα τελευταία 100 χρόνια.

Τα ερείπια της μεγάλης και εντυπωσιακής Βασιλική Β’, που πιθανολογείται ότι κτίσθηκε το 550 μ.Χ. αλλά καταστράφηκε προτού ολοκληρωθούν οι εξωραϊστικές εργασίες του εσωτερικού χώρου καθώς κατέρρευσε ο τρούλος, θα υποστούν μια σημαντική αναστήλωση σε μια προσπάθεια συντήρησης και διατήρησής τους.

Στην πραγματικότητα, θα γίνει μια αναστήλωση των νότιων τοιχοποιιών του παλαιού ναού εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη στήριξη στα εναπομείναντα μέρη της Βασιλικής και προσφέροντας ταυτόχρονα μια καλύτερη εικόνα στον επισκέπτη για το πώς πραγματικά ήταν ο ναός που δέσποζε στο κεντρικότερο σημείο της αρχαίας πόλης.

Σύμφωνα με την κ. Δαδάκη, έχουν ήδη τοποθετηθεί οι σκαλωσιές ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης του μνημείου στα χαμηλότερα τμήματα της τοιχοποιίας της Βασιλικής Β’. Για τις ανάγκες αυτής της ιδιότυπης αναστήλωσης θα χρησιμοποιηθούν υλικά που συνάδουν απόλυτα με το μνημείο ώστε να μην υπάρχει καμία αλλοίωση της εικόνας του.

Η ίδια υπογραμμίζει ότι ακόμα δεν έχει γίνει η τελική επιλογή των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν και πιθανότατα να υπάρχουν βελτιώσεις και τροποπαύσεις της αρχικής μελέτης και ότι οι ορυκτολογικές αναλύσεις που θα γίνουν στα πετρώματα της Βασιλικής θα καταδείξουν τα ακριβή υλικά που πρέπει να χρησιμοποιηθούν.

Ακόμα και μετά τις αναστηλωτικές εργασίες είναι σίγουρο ότι ο επισκέπτης του μέλλοντος θα μπορεί να θαυμάζει από κοντά όχι μόνο το σύνολο των ερειπίων της Βασιλικής Β’ αλλά και τον ιδιαίτερο γλυπτό διάκοσμό της, όπως μαρτυρούν τα κιονόκρανα, τα επίκρανα και τα επιθήματα, που αποτελούν έξοχα δείγματα διακοσμητικής τέχνης.

Βασίλης Λωλίδης – ΑΠΕ-ΜΠΕ