Τα διατηρητέα κτίρια
μαρτυρούν την ιστορία
και τον πολιτισμό της Δράμας
Μιλάει στον «Π.Τ.» ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων ΑΜΘ κ. Πριγγόπουλος – «Δεν καθίστανται ετοιμόρροπα από τη μια μέρα στην άλλη»
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΟ ΒΡΑΔΥ της περασμένης Παρασκευής 28 Σεπτεμβρίου, εγκαινιάστηκε στη Δράμα μια σημαντική έκθεση φωτογραφίας με κεντρικό θέμα: «Αποτυπώνοντας το προβιομηχανικό και βιομηχανικό παρελθόν της Αν. Μακεδονίας – Θράκης».
Η έκθεση λειτουργεί στον εκθεσιακό χώρο της ΑΜΚΕ ΚΥΚΛΩΨ, στο λεγόμενο Μαρμάρινο Σπίτι, την πρώην οικία και καπναποθήκη Αναστασιάδη. Όπως είναι γνωστό, το διατηρητέο κτίσμα έχει αγοραστεί από τον Δραμινό ναυπηγό και επιχειρηματία κ. Άρη Θεοδωρίδη, ανήκει στην ΑΜΚΕ ΚΥΚΛΩΨ και έχει αναστηλωθεί, ανακαινιστεί και αναδειχθεί σε όλες του τις λεπτομέρειες.
Όπως ήδη έχει δημοσιεύσει ο «Π.Τ.» στο χθεσινό του τεύχος (1/10/2024), στην έκθεση μπορεί κανείς να δει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από την κτίσματα της προβιομηχανικής και βιομηχανικής ιστορίας της Αν. Μακεδονίας – Θράκης, τα οποία τελούν υπό την προστασία του Υπουργείου Πολιτισμού και της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αν. Μακεδονίας και Θράκης, η οποία και υλοποιεί την σχετική φωτογραφική έκθεση.
Την έκθεση εγκαινίασε ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων κ. Θόδωρος Πριγγόπουλος, Υπ. Δρ. Αρχιτέκτων μηχανικός, έχοντας μάλιστα παραχωρήσει και δηλώσεις, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο χθεσινό τεύχος του «Π.Τ.».
Τα διατηρητέα κτίσματα και η σωτηρία τους
Στη συζήτηση που είχαμε επίσης με τον κ. Πριγγόπουλο, αναφερθήκαμε και σε μια άλλη παράμετρο, αναφορικά με το ζήτημα των διατηρητέων κτισμάτων στη Δράμα, αλλά φυσικά και σε πολλές περιοχές της Περιφέρειας ΑΜΘ και της χώρας.
Μιλώντας γι’ αυτά, ο κ. Πριγγόπουλος τονίζει ότι «όλα αυτά τα στοιχεία, μας δίνουν την ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής μας. Η Υπηρεσία τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει στο να δημιουργήσει συνέργειες για την ανάδειξη όλων αυτών των στοιχείων».
Στη διαπίστωση ότι πρόκειται για μια σημαντική Υπηρεσία η οποία προσπαθεί να αναδείξει τα διατηρητέα κτίρια σε όποια κατηγορία και αν ανήκουν αυτά, επισημαίνει:
«Είναι πολλές και πολλαπλές οι συνδυαστικές που προσπαθούμε να κάνουμε και σε πολλά επίπεδα. Γι’ αυτό ακριβώς επελέγη ο συγκεκριμένος χώρος (σ.σ. Μαρμάρινο Σπίτι), που αποτελεί ένα εξαίρετο, σωστό και θετικό παράδειγμα ανάδειξης, διατήρησης, αναστήλωσης και επανάχρησης στοιχείου βιομηχανικής κληρονομιάς, αλλά και αστικής, γιατί έχουμε και το Μαρμάρινο Σπίτι.
Άρα εντός ενός καλού παραδείγματος, πραγματοποιείται αυτή η δράση, κάτι που καταδεικνύει όλο τον πλούτο των στοιχείων της βιομηχανικής εποχής, που απλώνεται σε όλη την Περιφέρεια, για να προσεγγίσει τις ενέργειες για την ανάδειξή τους».
Τα διατηρητέα στη Δράμα
Επισημαίνουμε προς τον κ. Πριγγόπουλο, το θέμα σχετικά με τα διατηρητέα κτίσματα στην πόλη της Δράμας, την κατάσταση που σήμερα επικρατεί. Τα περισσότερα από αυτά έχουν αφεθεί στη μοίρα τους από τους ιδιοκτήτες, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις αδυνατούν να τα συντηρήσουν και δυστυχώς αρκετά από αυτά καταρρέουν. Ερωτώμενος λοιπόν για το τι μπορεί να γίνει μ’ αυτά, ο ίδιος απαντά:
«Πρώτα και κύρια και βάσει κείμενης νομοθεσίας, ο έχων το δικαίωμα – που είναι και υπεύθυνος – για τη διατήρηση των μνημείων που έρχονται σε κατάσταση ετοιμορροπίας, είναι ο εκάστοτε ιδιοκτήτης, νομέας κτλ. Είναι αυτός που έχει τον πρώτο λόγο.
Δεύτερον, δεν καθίστανται ετοιμόρροπα από τη μια μέρα στην άλλη. Άρα, εδώ έχουμε το σύμπτωμα, σε ένα βάθος χρόνου, να εγκαταλείπονται από τους ιδιοκτήτες, οπότε φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση. Αυτά λοιπόν πρέπει να τα υπογραμμίζουμε.
Το τρίτο είναι ότι, θα είναι χρήσιμο να μην προβαίνουμε άμεσα στην εκτίμηση ότι είναι ακριβή η στερέωση ή η αποκατάσταση. Κατ’ αρχάς υπάρχουν δύο φάσεις: η πρώτη και κύρια και προέχουσα, είναι η στερέωση. Που σε επίπεδο δαπάνης, είναι πολύ χαμηλότερη από την αποκατάσταση μετά την πλήρη αποκατάσταση. Άρα θα πρέπει να το δούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Και κάθε περίπτωση είναι μία και μοναδική, ώστε να εκτιμηθεί και η δαπάνη του κόστους».
Τα γεφύρια στο Νευροκόπι
Ιδιαίτερη αναφορά κάνουμε προς τον κ. Πριγγόπουλο, για τα γεφύρια στο Βαθύτοπο Κ. Νευροκοπίου, με τα οποία ο ίδιος είχε ασχοληθεί παλαιότερα. Ερωτώμενος πού βρισκόμαστε με αυτά, ο ίδιος σημειώνει:
«Πριν από δύο χρόνια είχαμε κάνει μια συνάντηση εργασίας για τα γεφύρια και απ’ όσο ενημερώνομαι, ήδη γίνονται κάποιες βάσιμες προσπάθειες από δημοτικές αρχές, ώστε να τα εντάξουν σε χρηματοδοτικά εργαλεία, έργα υποδομής, στερέωσης, καθαρισμού, γιατί αυτό που προέχει για την ώρα, είναι να τα σώσουμε από την καταστροφή. Και παράλληλα βέβαια να προωθήσουμε το έργο της ανάδειξής τους.
Επίσης, όλα αυτά ως εγχειρήματα, περιστρέφονται και καταλήγουν στο βασικό εγχείρημα της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων, που είναι η ίδρυση ενός Μουσείου Τεχνικού Πολιτισμού Αν. Μακεδονίας και Θράκης σε συγκρότημα καπναποθηκών με γραφείο καπνέμπορου στην Ξάνθη, ιδιοκτησίας Υπουργείου Πολιτισμού.
Θα είναι ένα πολύ λειτουργικό κέντρο αυτό το Μουσείο, που θα τεκμηριώνει, θα αναλύει, θα καταγράφει, θα προβάλλει τα στοιχεία βιομηχανικής κληρονομιάς της Περιφέρειας».
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, για τα γεφύρια της περιοχής του Βαθυτόπου, ο Δήμος Κ. Νευροκοπίου έχει ξεκινήσει μελέτη, ώστε να αυτά να ενταχθούν σε χρηματοδοτικό εργαλείο για την σωτηρία και ανάδειξή τους.
