Τα πρωτάκια
Του Γιάννη Ευσταθιάδη Πρ. Σχολικού Συμβούλου Α/θμιας Εκπ/σης
Αγιασμός στα σχολεία. Με ευλογίες και φώτιση εξ ουρανού ανοίγει η αυλαία της νέας σχολικής χρονιάς. Γιορτινή η ημέρα για τα παιδιά όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Ποιο πολύ, όμως, γιορτινή και ιδιαίτερα χαρμόσυνη για τα πρωτάκια. Είναι ημέρα του χαμόγελού τους, των τρυφερών ελπίδων, των γλυκών προσδοκιών, ημέρα του “να ‘μαστε κι εμείς εδώ. Πηγαίνουμε, πλέον, Δημοτικό. Μεγαλώσαμε. Θα μάθουμε να διαβάζουμε, να αριθμούμε, πώς να μαθαίνουμε…”. Οι σχολικές τσάντες με τον εξοπλισμό τους, η παρουσία των γονέων στην τελετή, η προσδοκία για νέες γνωριμίες και νέες φιλίες, τα νέα, γενικώς, δεδομένα του σχολείου, τρανώνουν τη χαρά, δυναμώνουν την αυτοπεποίθηση, επιβεβαιώνουν την καταξίωση του χώρου που τους ανήκει.
Για τη νέα κατάσταση (άλλο διδακτήριο, άλλος εκπαιδευτικός, άλλοι συμμαθητές, διαφορετικά προγράμματα…) οι Παιδικοί Σταθμοί και το Νηπιαγωγείο, που προηγήθηκαν, βοήθησαν και ως ένα βαθμό την ευθύνη, για τη συνέχεια, τη μεταβίβασαν ήδη στην οικογένεια. Αυτή, πλέον, την παίρνει στα χέρια της και τη χειρίζεται, πρωτίστως, όχι απαραίτητα με γνώσεις παιδαγωγικές, αλλά με τη λογική. Έτσι, στο σπίτι, πλέον, μιλάμε συχνά θετικά για το σχολείο, για τους δασκάλους, για τα βιβλία, για την αξία των γραμμάτων, της γνώσης, της μάθησης, της μόρφωσης, των προσπαθειών, για τις όποιες ικανότητές τους.
Με τους δασκάλους της Τάξης συζητάμε για όλα όσα αφορούν το παιδί μας (ιδιαιτερότητες, αδυναμίες, ιδιάζουσες συμπεριφορές, προτερήματα, πλεονεκτήματα, ικανότητες, επιτεύγματα) και στα δύσκολα ακόμη πιο πολύ. Ο διάλογος είναι καλοπροαίρετος και η συνεργασία ειλικρινής. Τις συνεργασίες και γενικά τις καλές σχέσεις μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών τις επιζητούν διακαώς τα παιδιά, καθώς αυτές τονώνουν την αυτοπεποίθησή τους, δυναμώνουν τη θέλησή τους για μάθηση, ομαλοποιούν τη συμπεριφορά τους και την οδηγούν σταθερά προς την κατεύθυνση να μη διαταραχθεί ποτέ, με ευθύνη τους, η ωραιότητά τους. Μάλιστα αυτές κρύβουν μέσα τους σημασία τόση που βοηθά αναντίρρητα στη δυναμική των προσπαθειών του παιδιού για περαιτέρω μάθηση, για κοινωνικοποίηση, για ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του.
Παιδαγωγικά είναι ιδιαίτερα διαδραστικό και ευεργετικό το σχήμα συνεργασίας Μαθητής- Δάσκαλος- Γονέας.
Σε κάθε περίπτωση, στις επαφές αποφεύγονται οι εντάσεις από την πλευρά, κυρίως, του οικογενειακού περιβάλλοντος, οι παρεξηγήσεις, οι επιρρίψεις ευθυνών και προπαντός οι ξιφουλκήσεις ανοιχτών ή και συγκεκαλυμμένων παιδαγωγικών απόψεων, γιατί μας τις είπε κάποιος, υποτίθεται, ειδήμων ή το αναφέρει κάποιο σχετικό βιβλίο που διαβάσαμε. Δεν κάνουμε τον εκπαιδευτικό στον εκπαιδευτικό. Εκπαιδευτικοί γινόμαστε στις Παιδαγωγικές Σχολές, κυνηγώντας στον ωκεανό της γνώσης, την επιστημονική κατάρτιση επί τέσσερα χρόνια με αγώνες, με κόπους, με θυσίες.
Ως προς το θέμα των δυσκολιών προσαρμογής στο νέο σχολικό περιβάλλον προβλήματα για τα πρωτάκια ουσιαστικά δεν υπάρχουν. Σ’ αυτό βοήθησαν, στα προηγούμενα χρόνια, οι Παιδικοί Σταθμοί και, κυρίως, το Νηπιαγωγείο με κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα και μεθόδους.
Τέλος, για τη βοήθεια στο σπίτι, αυτή μπορεί να γίνεται στα μέτρα του εφικτού και πάντοτε με σεβασμό στις σωματικές και ψυχοπνευματικές δυνατότητες του παιδιού. Ειδικότερα το σπίτι δεν μετατρέπεται σε σχολείο ούτε ο γονέας σε δάσκαλο. Μάλιστα, υπάρχουν περιπτώσεις που, και μόνο το ενδιαφέρον των γονέων για την πορεία των διαδικασιών της μάθησης του παιδιού τους στο σχολείο, είναι αρκετό.
Δεν χρειάζεται άγχος, δεν χρειάζεται πίεση, δεν χρειάζεται παταγομάρα. Όλα θα γίνονται σε πλαίσια ηρεμίας, καρτερικότητας, υπομονής και τα καλά αποτελέσματα δε θ’ αργήσουν να έρθουν στο βάθος του χρόνου.
Καλή σχολική χρονιά σε μαθητές και δασκάλους