Ο Δημήτρης Γούδας μιλάει στον «Π.Τ.» για την GALLERY 13
Η τέχνη του βιβλίου και το βιβλίο
ως τέχνη απέκτησε «στέγη» στη Δράμα
Παρατείνεται μέχρι 27 Αυγούστου η διαδραστική έκθεση για τον ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη
Του Θανάση Πολυμένη
ΠΑΡΑΤΑΣΗ παίρνει τελικά, η πολύ ενδιαφέρουσα διαδραστική έκθεση για τον μεγάλο ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη, που λειτουργεί ήδη στη GALLERY 13 στην πόλη της Δράμας. Τον οικουμενικό ποιητή Κ. Π. Καβάφη, που με τον λιτό, δωρικό του λόγο, απαλλαγμένο από κάθε περιττή συνθήκη και υπερβολή, αποτυπώνει με ρεαλισμό στις διάφορες εκφάνσεις της ζωής, η έκθεση με χαρακτικά και γλυπτική.
Η έκθεση διοργανώνεται από την GALLERY 13 της πόλης μας, σε συνεργασία με την Κοιν.Σ.Επ. «UNDERCURENT», και σ’ αυτήν παρουσιάζεται μια γλυπτή κεφαλή του Αλεξανδρινού ποιητή φιλοτεχνημένη από τον φημισμένο καλλιτέχνη Απόστολο Φανακίδη, με καταγωγή από τα Βρυσικά Έβρου, το ποίημα «Ιθάκη» τυπωμένο σε μάρμαρο από τον πολυβραβευμένο Τήνιο χαράκτη Χρήστο Σανταμούρη (ένα από τα οχτώ αριθμημένα αντίτυπα), όπως και καλλιτεχνικό βιβλίο των ποιημάτων του Αλεξανδρινού ποιητή με χαρακτήρες κάσας και 24 χαρακτικά επίσης του Χρ. Σανταμούρη. Πρόκειται για μια ξεχωριστή έκδοση σε περιορισμένο αριθμό 75 αντιτύπων, το 69ο εκ των οποίων παρουσιάζεται στην έκθεση. Τα ποιήματα στοιχειοθετήθηκαν στο χέρι από τον Νίκο Βοζίκη με τυπογραφικά στοιχεία κάσας απλά των 16΄΄ και τυπώθηκαν στο τυπογραφείο ΔΙΑΤΤΩΝ σε χαρτί amalfi 200 γρ. 100% cotton. Τυπώθηκαν 125 αντίτυπα (75 αντίτυπα αριθμημένα από το 1 έως και το 75, και 50 αντίτυπα αριθμημένα από το I έως και L για λογαριασμό του Ιδρύματος Ωνάση. Τα αντίτυπα από το I έως και XXIV περιέχουν και από μια μήτρα χαλκογραφίας του χαράκτη). Όλες οι χαλκογραφίες είναι υπογεγραμμένες και αριθμημένες από τον χαράκτη και όλα τα αντίτυπα είναι σφραγισμένα από τον εκδότη.
Η ιδέα για την έκθεση γεννήθηκε στην GALLERY 13 χάρη στην ειδική της δραστηριότητα και την ανάδειξη του χαρτιού και του βιβλίου ως εικαστικού γεγονότος από τον επιμελητή της Δημήτρη Γούδα και δημιουργού της GALLERY 13. Επί της ουσίας αποτελεί την πρώτη έκθεση που παρουσιάζεται, καθώς η GALLERY 13 ιδρύθηκε το 2020 και αμέσως ξεκίνησαν οι καραντίνες, λόγω της πανδημίας.
Ποια είναι η GALLERY 13
Στον αριθμό 13 της οδού Μητροπολίτου Αγαθαγγέλου του ιστορικού κέντρου της Δράμας, εκεί όπου την περίοδο του μεσοπολέμου η συστάδα των μικρών διώροφων κτιρίων της περιοχής αποτελούσε τη «Νέα Αγορά» της πόλης, βρίσκεται η GALLERY 13 (https://www.instagram.com/gallery13greece/), ένα σημείο συνάντησης μέσα στο αστικό τοπίο της πόλης, αφιερωμένο στον άνθρωπο και τον πολιτισμό.
Στόχος της GALLERY 13 και του ιδρυτή της Δημήτρη Γούδα, είναι η προβολή των τεχνών γύρω από το υλικό του χαρτιού και η ανάδειξη του βιβλίου ως εικαστικού γεγονότος. Το κατ’ εξοχήν αντικείμενό της αφορά τις τεχνικές του Σχεδίου, της Χαρακτικής και της Υδατογραφίας, ενώ η λειτουργία του καλλιτεχνικού βιβλιοδετείου στους χώρους της συνδιαμορφώνει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της.
Για την GALLERY 13 μιλάει στον «Πρωινό Τύπο» ο κ. Δημήτρης Γούδας και στην ερώτηση για το ποια ήταν η αναγκαιότητα ίδρυσής, μας λέει: «Ουσιαστικά ήταν η επιστροφή μου στην πόλη, στη γενέτειρα μου, από τη Θεσσαλονίκη όπου διέμενα και η αναζήτηση των ανθρώπων που ασχολούνται ουσιαστικά με τα του πολιτισμού, διότι έχω μια ιδιαίτερη σχέση με την τέχνη ως λάτρης της, αλλά και της τεχνικής της βιβλιοδεσίας που είναι και τέχνη».
Όπως μας λέει ο κ. Γούδας, «αναζητώντας αυτούς τους ανθρώπους, κυρίως και τους καλλιτέχνες της πόλης, διαπίστωσα ότι δεν υπάρχει κάποιος χώρος, κάποιο σημείο συνάντησης μέσα στην πόλη, όπου ήταν μεγάλη επιθυμία και ανάγκη για μένα να έρθω σε επαφή μ’ αυτόν τον κόσμο. Οπότε σιγά – σιγά άρχισα και γνώριζα μεμονωμένα τους ανθρώπους – που δεν είναι και λίγοι στο πλαίσιο μιας επαρχιακής πόλης».
Ο κ. Γούδας σημειώνει ότι ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη τέχνη της «μεσαιωνικής στάχωσης (σ.σ. μορφή βιβλιοδεσίας) και ιδιαίτερα της Βυζαντινής στάχωσης και έχει αποκτήσει μια σημαντική εμπειρία σ’ αυτήν». Όπως τονίζει, «αν ήταν να έμενα λοιπόν στην πόλη μου, θα ήθελα να ασχοληθώ με κάτι τέτοιο. Δηλαδή, να κάνω ένα εγχείρημα, το οποίο θα το σκεφτόταν κάποιος σε ένα κέντρο, σε μια μεγαλούπολη. Εκεί που σκεφτόμουν να φύγω και να βρω έναν κόσμο, ουσιαστικά αλλού, γιατί να μην το δημιουργήσω ουσιαστικά εγώ στην πόλη μου. Έτσι και έκανα».
Ερωτώμενος για το πότε έγινε η ίδρυση της GALLERY 13, ο κ. Γούδας μας λέει ότι «το 2020 είναι η επίσημη έναρξή της και μόλις δυο μήνες μετά, ήρθε το lockdown και πραγματικά με το κλειδί… μπήκε και το κλειδί».
Στη διαπίστωση ότι ουσιαστικά ή διαδραστική έκθεση για τον Καβάφη είναι η πρώτη που γίνεται, ο κ. Γούδας τονίζει: «Είναι η πρώτη, γιατί τώρα έχουμε μια φυσιολογικότητα. Η έκθεση για τον Καβάφη γεννήθηκε μέσα στον χώρο της GALLERY 13. Λόγω της ιδιαίτερης δραστηριότητας του χώρου, ο χώρος ξεκινάει ουσιαστικά με την παρουσίαση της γλυπτής κεφαλής και το σύνολο της έκθεσης που αφορά την οπτικοποίηση, την εικόνα με έργα τέχνης εμπνευσμένα από την ποίηση του μεγάλου ποιητή, αλλά ξεκινάει και με ένα κλασικό βιβλίο, μια κλασική τυπογραφία. Δηλαδή την κλασική τυπογραφία, την στοιχειοθεσία, την εικονογράφηση του με κλασικά μέσα όπως η χαρακτική και η χαλκογραφία που εφαρμοζόταν λόγω της λεπτομέρειας της οποίας αποδίδει, οπότε ξεκινάμε με την αρχή της μαζικής παραγωγής».
Στο σημείο αυτό ο κ. Γούδας αναφέρεται στη δεύτερη έκθεση της GALLERY 13 στις 10 Σεπτέμβρη, «θα είναι με τον εικαστικό από τη Θεσσαλονίκη Σαράντη Γκάκα και την Ρολάνα – δύο σημαντικοί εικαστικοί – θα είναι ουσιαστικά από την κλασική τυπογραφία και το κλασικό βιβλίο, σε μια διάσταση reform – αναδιαμόρφωσης αυτού. Οπότε μέσα απ’ αυτά τα δύο σημεία, την πρώτη και τη δεύτερη έκθεση, τοποθετείται όλο το εύρος που ουσιαστικά αναδεικνύει το βιβλίο, που είναι και ο στόχος της GALLERY 13, τη φόρμα του βιβλίου, το βιβλίο σαν έργο τέχνης, της τέχνης γύρω από το βιβλίο, της τέχνης γύρω από το χαρτί. Μ’ αυτές τις δύο εκθέσεις τοποθετώ ακόμα πιο έντονα τον χαρακτήρα του χώρου».
Τέλος, ο κ. Γούδας επισημαίνει ότι η ενασχόλησή του με τη βιβλιοδέτηση και ιδιαίτερα την τέχνη της βυζαντινής στάχωσης, προκύπτει «από την προσωπική του πίστη στα ζητήματα της χριστιανικής πίστης, καθώς αυτή η τεχνική φωλιάζει και βρίσκει ρόλο ύπαρξης. Ένας στόχος ήταν ουσιαστικά να επιστρέψει αυτή η παραδοσιακή τεχνική, στη λατρεία ξανά, από τα διακοσμημένα και περίτεχνα ευαγγέλια μέσα στη δομή του βιβλίου, η οποία έχει εκλείψει».