Την 30^η Ιουνίου του 1913 σημειώνονται υπό των Βουλγάρων

οι σφαγές των Ελλήνων του Δοξάτου

Την 30^η Ιουνίου του 1913 σημειώνονται υπό των Βουλγάρων οι σφαγές των Ελλήνων του Δοξάτου. Τα ανθρωπόμορφα κτήνη που φέρουν το όνομα Βούλγαροι  σπέρνουν τον θάνατο σε αθώους συνανθρώπους τους. Βιάζουν και σκοτώνουν ηλικιωμένους, νέους και νέες, μωρά νεογέννητα.

Στο έργο τους βοηθούν και κάποιοι Τούρκοι, οι οποίοι πίστεψαν στους Βουλγάρους, πως οι δύο χώρες συμμάχησαν.

Οι πληροφορίες στην Αθήνα φτάνουν πολύ αργά. Η ηγεσία του Ελληνικού στρατού αναφέρεται μόνο στις νέες επιτυχίες του στρατού και στην απελευθέρωση των Ελληνικών εδαφών.

Οι πρώτες πληροφορίες φθάνουν στην Αθήνα στις 17 Ιουλίου, οι οποίες αναφέρονται στις κτηνώδεις σφαγές των Ελλήνων στο Δοξάτο, από τους Βουλγάρους.

΄Ετσι διαβάζουμε:  Καταστροφή και θηριωδίαι Δοξάτου υπερβαίνουσι πάσαν εσπευσμένως μεταδοθεί σαν το πρώτον πληροφορίαν.

Εκ 270 Ελλην. Οικιών πλουσιωτάτης, ανθηρωτάτης κώμης επυρπολήθησαν 231 ήτοι 147 οικίαι, 80 καταστήματα και 10 καπνομάφαζα. Περισωθείσαι 40 οφείλουν σωτηρίαν αυτών εις γειτνίασιν με την Τουρκικήν συνοικίαν.

Πυρποληθέντα κτήρια αντιπροσώπευαν αξίαν 14 έως 15 εκατομμυρίων δραχμών. Διεσώθησαν 57 οικίαι και 53 ισόγιοι καλύβαι. Σφαγένετς πάμπολοι.

Ονομαστικός κατάλογος σταλήσεται ταχυδρομικώς. Αριθμός εξηκριβωμένος φονευθέντων 500. Γεγονότα συνέβησαν επακριβώς ως εξής:

Οι κάτοικοι συνεπεία επανειλημμένων διαβεβαιώσεων των Βουλγάρων αξιωματικών, ότι πάσαι αι κώμαι και αι πόλεις της περιφερείας καταστροφήσονται και οι κάτοικοι σφαγήσονται φοβισμένοι εκρύβησαν εις τας οικίας των επί 3 ημέρας. Την πρωίαν της Κυριακής 30 Ιουνίου ιππικόν  και πεζικόν περιώρισε το Δοξάτον, ενώ τεσσάρων πυροβόλων   οβίδες 50 ριφθείσαι εξηνάγκαζον τους φεύγοντας από πρωϊας κατοίκους να επαναστρέψουν εις την κομώπολιν. Επί κεφαλής Βουλγάρων σφαγέων ήσαν οι Μαγιορ Μπίρνεφ 10^ου συντάγματος. Ιβάν Βόρις και αξιωματικοί Βάτσεφ, Καρακουλάκωφ και Θυμιώνωφ, όστις επρωτοστάτησεν εις ανθελληνικάς καταστροφάς της Βουλγαρίας το 1906.

Περί της 8^ην πρωινήν ήρχισεν σφαγή ενώ οι κάτοικοι δρομέως εξήρχοντο από τας εκκλησίας, η λειτουργία διεκόπη, ιππείς διώκοντες τους φεύγοντες απώθησαν αυτούς προς κομώπολιν σφάζοντες γρίως γυναίκας, άνδρας και παιδία. Λίμναι αιμάτων καταφανείς ως τώρα, αποδεικνύουν σφαγήν αληθινών μακελειών.

 ΠΥΡΠΟΛΗΣΙΣ ΟΙΚΙΩΝ

 Τη 8^η πρωινή ήρχισε πυρπόλησις οικιών. Πετρέλειον, εύφλεκτοι κόνεις μετέδωσαν πανταχού πυρ. Περικαλλέστατοι οικοδομαί, διαρπαγείσαι προηγουμένως, παρεδόθησαν εις την καταστροφήν.

Την μεσημβρίαν σάλπιγξ εσήμαινεν υποχώρησιν. Ιππείς πεζοί πλήρεις αιμάτων, συνεκεντρώθησαν και απήλθον.

Αξιωματικοί και στρατιώτι πλήρεις χρημάτων άτινα έλαβον ως λύτρα σφαγής, διήρπαζον τα τελευταία πράγματα των κατοίκων. Σφαγή και διαρπαγαί συνεπληρώθησαν υπό Τούρκων κατοίκων, μυηθέντων προηγουμένως υπό Βουλγάρων εις εξόντωσιν Ελλήνων. Επί τη βεβαιώσει ότι συνεμάχησαν Τούρκοι και Βούλγαροι και ότι η Τουρκία ανακαταλαμβάνει την Δράμαν. Σφαγή υπό Τούρκων εξηκολούθησε μέχρι της 8^ης εσπερινής. Λόγω καταφυγής πολλών Ελλήνων προς σωτηρίαν εις Τουρκικάς οικίας, η σφαγή υπήρξεν εις θύματα μεγάλη. Είς μόνς Κουλέ Ρεντζίπ ασύλληπτος άχρις ώρας κατέσφαξεν 50, έτερος Μουσταφά εγκάθετος πλέον των 20.

Θύματα θα υπήρχον περισσότερα αν οι Τούρκοι αδελφοί Ομερ Αγά και Χασάν Μουσταφά και άλλοι δύο αδελφοί Ποπλιακ Μουσταφά και Χασάν Μουσταφά δεν περιέσωζον ιδία θυσία πλείστας οικογενείας, περισωθέντας εξ αυτοθυσίας ανωτέρας παντός επαίνου των τεσσάρων τούτων Τούρκων ανέρχονται εις πλέον των 260. Επίσης, Γάλλος Βαλέτ, ενοικιαστής τσιφλικίου Ριζά Βέη περιέσωσε πλείστους διαθρέψας μάλιστα και μη δεχθείς δαπάνην περιθάλψεως. Περί την 6^ην εσπερινήν αφίκοντο εις Δοξάτον, ιδείν καταστροφήν Δον Ποέφ, πολιτικός διοικητής           Δράμας, Μπαχτσεβάνωφ αρχιγραμματεύς, δήμαρχος και αξιωματικός χωροφυλακής. Δια κηρύκων εκήρυξαν εις τους περισωθέντας ότι είνε ανάγκη ν΄ απέλθωσιν εις την γειτονικήν ανθούσαν κομώπολιν Τσατάλτζαν ( σ.σ. σημερινή Χωριστή), άλλως θα καύσουν τας οικίας των φυλασσόντων αυτούς. Είνε βέβαιον ότι η προτροπό απέβλεπεν εις σφαγήν και των υπολοίπων, καθ΄ όσον η Τσατάλτζα ήτο προγεγραμμένη. Τινές πράγματι απήλθον. Άλλοι προετοίμησαν να μείνουν εις κρησφύγετα. Τα θύματα κατά δεκάδας επί το αυτό κατέκειντο εις τας οικίας, τας οδούς και τα περίχωρα του Δοξάτου. Την Δευτέραν ήλθον Βούλγαροι και αγγαρευθέντες Γύφτοι Αθίγγανοι έκαυσαν τινά των θυμάτων.

Προέλασις Ελλήνων έτρεψεν αυτούς εις φυγήν. Υπόλοιπον πτωμάτων ετάφη Τετάρτην και Πέμπτην παρά κατοίκων υπολειφθέντων. Ούχ ήττον μένουν ακόμη άταφοι εις χαράδρας όπου κατέφυγον βαρέως τραυματισμένοι. Ουδεμία οικία υπάρχει μη αριθμούσα πλείστα θύματα. Μιας δεκατετραμελούς οικογενείας έμειναν 3 μέλη μόνον. Εί ερειπίων εύρομεν 15ετή νέον ονομαζόμενον Χρήστον Τασλή πλουσίας οικογενείας απωλέσαντα πάππον, μάμμην, πατέρα, μητέρα, δύο αδελφάς.  Ουδεμία περιγραφή δύναται εξεικονείσαι φοβεράν καταστροφήν. Κάτοικοι πλανώνται εις τα   ερείπια απολιθωμένοι. Νήπια σύρονται εις τους δρόμους απροστάτευτα. Εις κάθε βήμα κάθε βήμα σκηναί δραματικόταται. Η ζωή έχασε πάσαν σημασίαν εις το Δοξάτον. Εκτός σφαγών και πυρπολήσεων αριθμούσι πάμπολλοι βιασμοί γυναικών. Οι στρατιώται έσφαζαν γονείς, κατόπιν απήγον εις δωμάτια και εβίαζον. Πολλά βιασθείσας έσφαξαν.

Βούλγαροι στρατιώται επανερχόμενοι εις Δράμαν ηκούσθησαν αφηγούμενοι άθλους του Δοξάτου, συνεχώς επαναλαμβάνοντες Ελληνιστί φράσιν θυμάτων «αφήστε μας, αφήστε μας».

Βούλγαρος ανθυπολοχαγός έφεδρος του ιππικού, διδάκτωρ Νομικής Σχολής Γενεύης, ονόματι Βάτσεφ, επανελθών εκ Δοξάτου μετά τας σφαγάς προσήλθεν εις την Δράμαν εις την οικίαν διευθυντού Μονοπωλείου καπνών Γάλλου Άγκελ, όπου πα΄μπολλοι συνηγμένοι έπαιζε μπριτς και αφηγήθη τας σφαγάς. Συγχρόνως υπέδειξεν εμπιστευτικώς εις τους παρόντας φίλους την ανάγκην όπως ταχέως φύγωσιν εκ Δράμας, καθ΄ όσον επίκειται σφαγή και πυρπόλησις.

Κατ΄  ανακοίνωσιν παρόντος, ο Βάτσεφ ωμοίαζε δήμιον αφηγούμενος τας σφαγάς.

ΤΑ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ

ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ

 Επί πλέον, κατά μαρτυρίας αξιόπιστων, Βούλγαροι στρατιώται διασχίζοντες κοιλίας εστοιχιμάτιζον αν τα εξαγόμενα βρέφη ήσαν άρρενα ή θήλεα.

Εξεθάψαμεν θέσιν Μπέσ- Τσικάρ. Ικανά πτώματα και δύο ιερείς σφαγέντες. Σπαθισμοί αγριώτατοι, κεφαλαί κεχωρισμέναι, στήθη, κοιλίαι ηνεγμέναι, πόδες, χείρες συντετριμμέναι, πολλά πρόσωπα εκδαρμένα. Εφωτογραφήσαμεν πτώματα καίπερ αγνώριστα, πυρποληθείσας οικίας, άλλα ερείπια και τινάς των συλληφθέντων Τούρκων σφαγέων.

Ο προμνησθείς Γάλλος Βαλέτ επιμαρτυρεί τανωτέρω, θεωρών επέλασιν Βουλγαρικού ιππικού και σφαγάς γυναικοπαίδων στίγμα ανεξάλειπτον δια την Βουλγαρίαν. Ανεκοίνωσε πάντα λεπτομερώς εις τους ανταποκριτάς των Γαλλικών εφημερίδων «Χρόνου» και «Συζητήσεων».

Χωρίον Ποριανή ( σ.σ. Μπόριανη) εγγύτατα Δοξάτου, εκάη, αριθμεί δε 10 θύματα. Περισυλλέγονται διαρπαγέντα χρήματα και αντικείμενα κατά το δυνατόν. Ευρέθη δισκοπότηρον εκκλησίας Μπόριανης παρά το Δοξάτον, εις χείρας Αθιγγάνου πίνοντος ύδωρ. Απεσπασματάρχης ανεύρε παρά Τούρκω 205 λίρας διαρπαγείσας εκ Δοξάτου. Διαρπαγέντα χρήματα Δοξάτου κατά σφαγάς προς σωτηρίαν δήθεν θυμάτων υπερβαίνουν τας 15 χιλ. λιρών.

Τραυματίαι περισωθέντες  νοσηλεύονται εις Δράμαν και Θεσσαλονίκην. Σφαγή και πυρπόλησις Δράμας και Τσατάλτζας θα συνετλούντο την Δευτέραν 1^η Ιουλίου. Κανονιοβολισμοί Ελληνικού πυροβολικού δρομαίως επελαύνοντος και τρέψαντος βιαίως εις φυγήν τους Βουλγάρους, έσωσαν τας απειλουμένας πόλεις ως εκ θαύματος.

     Π.

ΧΡΗΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΑ

ΔΙΕΡΡΗΓΜΕΝΑ

Εν Δοξάτο πλείστα χρηματοκιβώτια διερρηγμένα δια δυναμίτιδος κείνται εις τας οδούς. Χρηματοκιβώτιον Ναού φέρει ίχνη βίαιων προσπαθειών προς διάρρηξιν. Περιεσώθη ούχ ήττον υπό στρατιωτών μη ποιησαμένων χρήσιν δυαναμίτισδος εντός ναού. Ενδεικτικόν ληστεύσεως πάσης περιοίκου χώρας παρά Βουλγάρων και τούτου.

Απέσυραν όλον τον χρυσόν των κατοίκων και αφήκαν Βουλγαρικά χαρτονομίσματα, τα οποία αυτή η Εθνική Βουλγαρισκή Τράπεζα δεν εδέχετο.

Εις το Δοξάτον συνηντήσαμεν Γαλλικήν αποστολήν, συνοδευομένην υπό αρχηγού προσκόπων ταγματάρχου Μαζαράκη και Νομάρχου Θεσσαλονίκης Αργυροπούλου. Εντυπώσεις αυτών φρικταί εκ της καταστροφής.

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛ. ΕΠΙΤΡΟΠΗ