Από τον Μορφωτικό Πολιτιστικό Σύλλογο Μοναστηρακίου Δράμας
«Το ηχόχρωμα της ιστορικής
μουσικής μας συνείδησης»
► Μιλάει στον «Π.Τ.» ο πρόεδρος του Συλλόγου κ. Γιάννης Παπουτσής
► Ο κίνδυνος της ομογενοποίησης στην τοπική μουσική μας παράδοση το ύφος και το ήθος
Του Θανάση Πολυμένη
ΗΜΕΡΑ της Ζωοδόχου Πηγής σήμερα, και το Μοναστηράκι Δράμας γιορτάζει, έχει την τιμητική του. Για άλλη μια χρονιά, ο Μορφωτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Μοναστηρακίου Δράμας, διοργανώνει εκδήλωση με κεντρικό τίτλο: «Πιο κοντά στη ρίζα της ζωής μας» και με θεματική ενότητα για φέτος: «Το ηχόχρωμα της ιστορικής μουσικής μας συνείδησης».
Το φετινό θέμα, αφορά στη διατήρηση της τοπικής μουσικής παράδοσης και συνείδησης των ντόπιων χωριών, όπως αυτό έχει διαφυλαχθεί μέχρι σήμερα στην περιοχή. Τα χωριά αυτά – Μοναστηράκι, Ξηροπόταμος, Πετρούσα και Πύργοι – κάνουν ιδιαίτερες προσπάθειες ώστε να διατηρήσουν αυτό το τοπικό ηχόχρωμα του ύφους και του ήθους της παράδοσης και να μην αλλοιωθεί και ομογενοποιηθεί με τη μίξη ξενόφερτων στοιχείων.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 18.00 το απόγευμα στον πλατεία Μοναστηρακίου με κεντρικό ομιλητή τον κ. Γιάννη Παπουτσή Msc Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων, πρόεδρο του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μοναστηρακίου Δράμας και του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας, με τίτλο: «Το ηχόχρωμα της ιστορικής μουσικής μας συνείδησης».
Ομιλία θα παραθέσει επίσης και ο κ. Λευτέρης Τσικουρίδης, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ) με θέμα: «Ηχογεωλογικά Τοπία της Δράμας, Ερμηνεία και Εκτέλεση. Το Ηχόχρωμα του Μοναστηρακίου».
Παπουτσής: Διαφύλαξη κατά της ομογενοποίησης
Σχετικά με τις εκδηλώσεις, μίλησε στον «Π.Τ.» ο κ. Γιάννης Παπουτσής, σημειώνοντας αρχικά ότι «ο θεσμός αυτός κλείνει 30 χρόνια πλέον και κάθε φορά επιλέγουμε ένα θέμα που αφορά τον τοπικό πολιτισμό με ευρύτερη εμβέλεια».
Όπως σημειώνει μάλιστα, «τα θέματα αυτά προσδίδουν μια ιδιαίτερη αξία στον τοπικό πολιτισμό. Φέτος έχουμε επιλέξει το τοπικό ηχόχρωμα, το οποίο δεν πρέπει να ομογενοποιηθεί και αυτό είναι ένα σοβαρό ζήτημα» και συμπληρώνει ότι, «μιλάμε για την ευρύτερη περιοχή γύρω από το Πάγγαιον Όρος, την Ορφική λατρεία, το Διόνυσο κ.α.».
Αυτό που τονίζει στον «Π.Τ.» ο κ. Παπουτσής, είναι ότι «επιχωριάζει η ντόπια μακεδονική λύρα στα τέσσερα χωριά της περιοχής, Μοναστηράκι, Ξηροπόταμο, Πετρούσα και Πύργους και έχουμε συνειδητοποιήσει όλοι, ότι έχει φύγει η παλιά γενιά που κρατούσε αυτό το ηχόχρωμα και πλέον το ύφος και το ήθος τείνει να ομογενοποιηθεί σήμερα».
Όπως εξηγεί ο ίδιος, «…υπάρχει αυτός ο κίνδυνος της ομογενοποίησης σήμερα, να γίνουν όλα ένα. Εμείς δεν θέλουμε να γίνουν όλα ένα. Θέλουμε έστω και το κάθε χωριουδάκι, να κρατήσει τη ρίζα του, την αφετηρία του, την ομορφιά του, τα δρώμενά του για να μην ομογενοποιηθούν τα πάντα όλα. Ταυτόχρονα μέσα από τη διαφορετικότητα να έχουμε και την συσχέτιση, με βάση την αρχέγονη μουσική κληρονομιά και συνείδηση που υπηρετούμε».
Αυτό που εξηγεί ο κ. Παπουτσής, είναι ότι, «όταν είχα ακούσει έναν Ιταλό να απαγγέλει στα αρχαιοελληνικά το “Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ πλάγχθη” σε δεκαπεντασύλλαβο, με έχει σημαδέψει και κατάλαβα ότι κουβαλάμε αρχέγονες μουσικές παραδόσεις και μακραίωνη κληρονομιά. Αυτό έχει να κάνει με την ίδια την περιοχή μας, τη δυναμική που έχει ο τόπος μας. Κι αυτό γιατί, αν εμείς δεν τα διατηρήσουμε, δεν τα κρατήσουμε στο αρχέγονο ύφος και ήθος, δεν θα μας κάνει κάποιος άλλος αυτή τη χάρη».
Αυτό που διευκρινίζει πάντως, είναι ότι, «συνειδητοποιήσαμε ότι έχουν φύγει όλοι οι παλιοί που κρατούσαν αυτή την παράδοση, χωρίς να έχουν αναμείξεις από χωριό σε χωριό στο ύφος της παράδοσης και του ηχοχρώματος. Σήμερα κινδυνεύουμε να ομογενοποιηθούμε και γι’ αυτό θα πρέπει να διαφυλάξουμε τα ηχοχρώματά μας, ώστε να μπορέσουμε να αντέξουμε στο χρόνο και αυτό πρέπει να το διαχειριστούμε σωστά και υπεύθυνα».
Τα Ηχωγεολογικά τοπία
Αξίζει να υπενθυμίσουμε εδώ, ότι, ο «Π.Τ.» έχει προβεί σε παλαιότερες δημοσιεύσεις και για τα Ηχωγεολογικά Τοπία με παλαιότερες συνεντεύξεις του κ. Τσικουρίδη, ο οποίος έχει έρθει στη Δράμα με μαθητές του από το Πανεπιστήμιο Μακεδονία και έχει κάνει αρκετές καταγραφές.
Τα Ηχωγεολογικά Τοπία αφορούν στην ιδιωματική μουσική παράδοση του κάθε τόπου, εστιάζοντας στη μουσική παράδοση. Σαφώς και η μουσική είναι μία και περνάει από τόπο σε τόπο, ταξιδεύει, αλλά κάθε τόπος έχει τη δική του ταυτότητα και αφήνει το δικό του στίγμα, οπότε έχουμε μια ιδιωματική μουσική.
Ο ίδιος με τους φοιτητές του, έχουν καταγράψει διαφορετικά Ηχωγεολογικά Τοπία από το Μοναστηράκι, τον Ξηροπόταμο, την Καλή Βρύση, την Πετρούσα, τη Μικρόπολη και τον Βώλακα.
«Η σύνδεση με το Πανεπιστήμιο και η αλληλοτροφοδότηση με τους νέους που ιχνηλατούν και διερευνούν το πλούσιο πολιτιστικό μας απόθεμα, ανοίγει το πλαίσιο αναφοράς μας και αναδεικνύει την πολιτιστική μας κληρονομιά ως ταυτοτικό διαρκή πόρο που οφείλουμε να του δώσουμε βάθος και διάρκεια ως τη συνέχειά μας» σημειώνει ο κ. Παπουτσής.
