Το βαλκανικό ζήτημα

Του Βασίλη Γ.Χατζηθεοδωρίδη

Από τη νεολιθική εποχή (7000-3000 π.Χ. περίπου) η περιοχή κατοικήθηκε από Ινδοευρωπαίους. Από το 2000 π.Χ. από Ιλλυριούς και Θράκες και από το 1100 από Έλληνες. Είναι  επίσης γνωστό ότι οι Έλληνες της Ιωνίας και της Ελληνικής Χερσονήσου εποίκησαν μαζί με τον Πόντο Πόντο και τις δυτικές ακτές του τον 7^ο-6^ο π.Χ. αιώνα για εμπόριο ξύλου, σιταριού, δέρματος, αργύρου και χρυσού και μύησαν  τους κατοίκους στα διονυσιακά μυστήρια, στις λατρευτικές εκδηλώσεις της Αρτέμιδος και του Άρη. Και φυσικά με τους Θράκες του  4^ου-3^ου π.Χ. αιώνα, ασχολήθηκαν ο Όμηρος, ο Ηρόδοτος, ο Θουκιδίδης και ο Ξενοφών. Ενδιαφέρουσα θεωρείται η περίοδος της βασιλείας του  Σιτάλκη και περί τα μέσα του 5^ου π.Χ. αιώνα και λίγο νωρίτερα, ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β΄ ίδρυσε το πρώτο μακεδονικό κράτος από την ένωση της Νότιας Θράκης και της Αλβανίας.  Ο Αίμος ήταν γιος του Θρακιώτη Βορέα και της Αθηναίας Ωρειθυίας, κα­τά μια εκδοχή της ελληνικής μυθολογίας. Και ο Δίας που ασχολήθηκε με όλους και με όλα, μεταμόρφωσε τον ίδιο και τη γυναίκα του σε βουνό, τη Ροδόπη και το γιο τους σε ποτάμι, τον Έβρο.

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή 4^ο-2^ο μ. Χ. αιώνα επί 200 περίπου χρόνια κατείχαν την περιοχή οι Ούνοι, οι Βούλγαροι, οι Άβαροι. Συγκεκριμένα στις 4 Απριλίου 1355 ο δόγης  Μαρίνος Φαλιέρος (Marino Faliero) ζήτησε από τους Βενετούς να προσαρτήσουν το Βυζάντιο, για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων που το απειλούσε από καιρό και στις 20 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους ο ξαφνικός θάνατος (47 ετών) του βασιλιά Δουσάν (ισχυρός), που ίδρυσε τη σερβική αυτοκρατορία στη Νοτιαναλική Ευρώπη, άνοιξε το δρόμο για την κατάκτηση της Βαλκανικής από τους Τούρκους. Η αυτοκρατορία αυτή απαντάται και ως ελληνο-σερβική. Αφορά μια  πολύ γνωστή πλέον περίοδο για τους Νεοέλληνες. Στο διάστημα όμως αυτό, κατατεμαχίζεται η περιοχή σε μικρά κρατίδια (Δεσποτάτο του Velbard, των Σερρών, ηγεμονία του Τρίλεπ και η Διοίκηση των Σερρών, από τον Αξιοό ως την Ξάνθη και από το Μέλένικο-ως τη Χαλκιδική, με φυλετικές διαφορετικές, η πλειονότητα των οποίων ήταν Έλληνες.

Η χερσόνησος ολόκληρη ονομαζόταν ελληνική, ιλλυρική, θρακική ή θρακοελληνική, από την εποχή της καθόδου των Δωριέων τον 11ο-12ο αιώνα ως την εποχή που κατακτήθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι και την μετονόμασαν σε Μπαλκάν, «περιοχή που αποτέλεσε τον πυρήνα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» Το όνομα αυτό καθιέρωσε και διεθνώς η μακρόχρονη κατοχή της, από Οθωμανούς.  Το 1361 το Διδυμότειχο έπεσε οριστικά στους Τούρκους και έγινε και η πρώτη προσωρινή πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία μεταφέρθηκε στην Αδριανούπολη περί το 1365. Για μικρή περίοδο  από τις 25 Σεπτεμβρίου 1373 μοιράστηκε το στέμμα της ο Μανουήλ Β΄ με το σουλτάνο Βαγιαζίτ.

Στην ερώτηση πότε μπήκαν στη Βαλκανική οι Τούρκοι, η απάντηση είναι  -κατά τη γνώμη μου –στις  26 Σεπτεμβρίου του  1371 με τη μάχη του Έβρου και στην Ελλάδα στις 19 Σεπτεμβρίου 1383, με την κατάληψη των Σερρών.

Το βαλκανικό ζήτημα γεννήθηκε σε πρώτη φάση από τις βιαιότητες των Τούρκων εναντίον των κατοίκων της τότε Βουλγαρίας, Σερβίας και Μαυροβουνίου, στις περιοχές της Σό­φιας και του Βελιγραδίου, το Καλοκαίρι του 1912. Σε δεύτερη φάση από τα συγκρουόμενα συμφέροντα της Ρωσίας, μέσω της Βουλγαρίας, της Αγγλίας  και της Γαλλίας, μέσω της Ελλάδας και της Γερμανίας, εναντίον της Σερβίας. Σε συνδυασμό βεβαίως με την έξαρση των απελευθερωτικών (και όχι των εθνικιστικών, όπως αναφέρει η εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse) αγώνων των λαών της Βαλκανικής για την απελευθέρωσή τους από τους Τούρκους.

Συγκεκριμένα συνασπίζονται στις 13 Μαρτίου 1912 η Σερβία με την Βουλγαρία, με προστάτη τη Ρωσία,  στις 29 Μαΐου 1912  η Ελλάδα με τη Βουλγαρία, με παρότρυνση της Αγγλίας για αντιπερισπασμό στη Ρωσία και το Σεπτέμβριο 1912 η Βουλγαρία με το Μαυροβούνιο, με μεσολάβηση της Γερμανίας. Η Γαλλία συμπορεύεται με την Αγγλία, αφού το πρόβλημα είναι  η Ρωσία. Στις 5 Οκτωβρίου 1912, η Ελλάδα και η Βουλγαρία υπογράφουν στρατιωτική συμφωνία να διαθέσουν η πρώτη 120.000 στρατό και η δεύτερη 300.000 και με πρόσθετη υποχρέωση της Ελλάδας να περιφρουρήσει το Αιγαίο με την αξιόμαχη ναυτική της δύναμη.

Στις 19 Οκτωβρίου 1912 υπογράφηκε στη Σό­φια η συμφωνία των τεσσάρων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ο πόλεμος άρχισε.

Οι μεγάλοι όμως της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης από τη μια και της Ανα­τολικής από την άλλη, που διατηρούσαν αδιάκοπα στη ζυγαριά των συμφερόντων τους την περιοχή των Βαλκανίων, παρακολουθούσαν, όπως και τώρα, με αμείωτο εν­διαφέρον τις εξελίξεις. Και ήταν έτοιμοι να επέμβουν κρυφά ή φανερά, μόνοι ή συ­νασπισμένοι, προκειμένου να υποστηρίξουν τα εθνικά, ιδεολογικά, οικονομικά και άλλα συμφέροντά τους.

Οι τρόποι άσκησης της κρατικής εξουσίας την εποχή αυτή στην Ευρώπη είναι ως γνωστόν, η βασιλεία, η μη κληρονομική μοναρχία και η δημοκρατία.

Στα πάγια σχέδια επέμβασης της Ρωσίας στην περιοχή των Βαλκανίων περι­λαμβάνονταν και η κάθοδος των Σλάβων στο Αιγαίο. Ενδεικτικό επ’ αυτού θεωρεί­ται το άρθρο του εξόριστου τότε Λένιν, στην εφημερίδα Πράβδα, στις 21-10-1912, που μεταξύ άλλων έγραφε: «Η καταστροφή της Τουρκίας είναι αναπόφευκτη. Οι δυνάμεις των βαλκανικών κρατών που συνενώθηκαν με απλή συμμαχία (Βουλγαρία, Μαυροβούνιο, Σερβία και Ελλάδα) είναι τεράστιες. Τα Βαλκάνια στους βαλκανικούς λαούς. Το σύνθημα αυτό πραγματοποιήθηκε. Οι συνειδητοί εργάτες των βαλκανικών χωρών, ρίξανε πρώτοι το σύνθημα της συνεπούς λύσης του εθνικού ζητήματος στα Βαλκάνια. Το σύνθημα είναι Ομοσπονδιακή Βαλκανική Δημοκρατία… Το εθνικό ζήτημα στα Βαλκάνια έκανε τεράστιο βήμα προς τη λύση του. Σ’ όλη την Ανατολική Ευρώπη το πιο καθυστερημένο κράτος παραμένει τώρα η Ρωσία… Παρόλο που έγιναν συμμαχίες μοναρχιών και δημοκρατιών, έγινε ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός στην καταστροφή των μεσαιωνικών υπολειμμάτων στην Αν. Ευρώπη». Αρκετά δηλωτική είναι και η άποψη πως, έτσι γινόταν τώρα πολύ ευκολότερος ο δρόμος για κάθοδο των Σλάβων στο Αιγαίο. Και τα γεγονότα, το ένα μετά το άλλο, φέρνουν όλο και πιο κοντά στην πραγμάτωση αυτού του σλαβικού πόθου.

Αυτός ο χώρος της Νοτιανατολικής Ευρώπης, όποιοι κι αν ήταν οι κάτοικοί του από την εποχή του μύθου ως σήμερα, ήταν πάντα ένα περιβόλι με τα άνθη του αρχαίου ελληνικού, του ελληνιστικού, του ελληνορωμαϊκού, του ελληνοβυζαντινού, ελληνοσλαβικού, και του οθωμανικού ελληνισμού. Το μαρτυρεί αδιάψευστα η γη της, που αποτελεί διαχρονικής ισχύς και δύναμης πιστοποιητικό της αλήθειας, για όσους σέβονται τον εαυτό τους και την ιστορία. Η Ελλάδα και η Ορθοδοξία ήταν, είναι  και θα παραμείνουν το λίκνο του πολιτισμού της Ευρώπης. Το γεγονός αυτό έχει επιβληθεί στη συνείδηση όλων των λαών της, ανεξάρτητα από τα κατά καιρούς αντίθετα ιδιοτελεί συμφέροντά τους. Θα είναι  υποχρεωμένοι να ζουν με την λαθραία ιδιοποίηση της ελληνικότητάς τους και η αλήθεια θα τους διαψεύδει, κάθε φορά που θα τολμούν να σκάβουν δυο μέτρα κάτω από τη γη που προσπαθούν να στήσουν πάνω τους την κάλπικη ιστορία τους.

Τελικά, μετά από ένα και πλέον αιώνα το βαλκανικό ζήτημα παραμένει στην επικαιρότητα και δυστυχώς με σοβαρότατες επιπτώσεις σε βάρος της Ελλάδας. Και η τεράστια διαφορά βρίσκεται στο ότι τότε είχαμε έναν Ελευθέριο Βενιζέλο που ένωσε τον ελληνικό λαό και τον οδήγησε σε θριάμβους και σήμερα έχουμε έναν Αλέξη Τσίπρα που τον ντρόπιασε, τον αγνόησε, αποφάσισε ενάντια στη θέλησή του και τον δίχασε.

Πηγές:

– www alfa/ita-goLern 2019.

– www ;emvolos-macedonia, N. Σακελλαρόπουλου 2018.

–Πάπυρος Larousse –egkyklopaideia.

-ittps cognoscoteam.gr.

–Hali Karaveli, Τουρκία/μοντέλο αυταρχικού κράτους, έκδοση εφημ. Έθνος 2019.

-Άγγελος Συρίγος, Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Η συμφωνία των Πρεσπώνκαι το Μακεδονικό 2019.

-Η. Morgenthau, τα μυστικά του Βοσπόρου 1986.

-Δ. Παπαρρηγόπουλου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.

-Εκδοτική Αθηνών, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.