ΒΑΒΕΛ
Θανάσης Πολυμένης
Εν αρχή ην ο Λόγος… ο δημοσιογραφικός!
«Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος. Ούτος ην εν αρχή προς τον Θεόν. Πάντα δι’ αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ό γέγονεν.» Έτσι αρχίζει το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον.
Το παραθέτω απλώς, για να δείξω ότι, όλα είναι λόγος, με σκοπό να παραμείνω στο δημοσιογραφικό και διανοούμενο λόγο της εποχής μας. Θα παραθέσω μόνο ένα παράδειγμα, γιατί το είδα και μου έκανε άσχημη εντύπωση. Εδώ και μερικές ημέρες, έχει ξεσπάσει μια νέα δημοσιογραφική κόντρα, μεταξύ του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου και του Κώστα Βαξεβάνη. Γνωστοί δημοσιογράφοι και οι δύο, διαμορφώνουν καθημερινή την ελληνική κοινή γνώμη, μεταφέρουν ειδήσεις και με την πένα ή το πληκτρολόγιό τους, έχουν τη δύναμη να αλλάξουν απόψεις, γνώμες ακόμα και τη ροή της ελληνικής κοινωνίας σε αρκετά θέματα. Με αφορμή την βύθιση του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ», ο πρώτος κατηγόρησε το δεύτερη για στημένη και κατασκευασμένη δημοσιογραφία, για δημοσιογραφικά κυβερνητικά παιχνίδια. Ο δεύτερος απάντησε με ένα του άρθρο, το οποίο είναι τον απίθανο τίτλο: «Μάκη δεν είναι βρυχηθμός, είναι το εντερικό σου σύστημα».
Έτσι ξεκίνησε μια απίθανη νέα σειρά από κείμενα, τα οποία κάθε άλλο προς την έννοια της αλήθειας, των πραγματικών γεγονότων οδηγούν τον αναγνώστη! Το αντίθετο μάλιστα, η προπαγάνδα και η παραπληροφόρηση περισσεύουν, όπως περισσεύει η ύβρις καθώς και το πραγματικό ενδιαφέρον προς τον αναγνώστη.
Ο αναγνώστης μετατρέπεται πλέον σε έρμαιο, ακόλουθο του ενός ή του άλλου δημοσιογράφου κατ’ επάγγελμα, επειδή απλά πιστεύει ότι ο καθένας κάνει τη δουλειά του καλύτερα από τον άλλο, επειδή απλά πιστεύει ότι ο καθένας από τους δύο εκφράζει καλύτερα τα «δικά του συμφέροντα». Στην πραγματικότητα όμως, ο καθένας από τους δύο εκφράζει και δημοσιογραφεί για τα δικά του συμφέροντα, ενώ το μοναδικό συμφέρον του απλού Έλληνα αναγνώστη, είναι η αληθινή και πραγματική γνώση των γεγονότων και η αποκάλυψη της αλήθειας, όταν αυτή έρθει ίσως από την ίδια τη Δικαιοσύνη!
Σήμερα στην Ελλάδα δεν έχουμε την τύχη να απολαμβάνουμε τη δημοσιογραφία. Δεν θα μιλήσω για το ζήτημα της αντικειμενικότητας που όλοι περήφανοι διατρανώνουν ότι είναι αντικειμενική, καθώς δεν πιστεύω ότι υπάρχει αντικειμενικότητα στη δημοσιογραφία.
Στην Ελλάδα βρέθηκε προ ημερών, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «The New York Times Company» και πρώην γενικός διευθυντής του BBC, Mark Thompson, ο οποίος μίλησε στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Είπε μεταξύ άλλων, ότι, «όλα εξαρτώνται από την ακρόαση. Μπορείς να μιλήσεις αποτελεσματικά μόνο όταν ξέρεις να ακούς. Όταν δεν ακούς, χάνεις το κοινό και οι πολίτες ψάχνουν να βρουν κάποιον που να τους ακούσει. Εκεί έγκειται ο κίνδυνος του λαϊκισμού». «Οι πολίτες έχουν την αίσθηση ότι τιμωρούν τις κυβερνήσεις, δίνοντας εχθρικές απαντήσεις όταν τους ζητούν τη γνώμη τους. Αυτή είναι η αντίδραση όταν οι κυβερνήσεις δεν ακούν τους πολίτες τους».
Η πλειονότητα των δημοσιογράφων δεν μελετά, δεν διαβάζει, δεν παράγει σκέψη. Χωρισμένοι σε πολιτικές φατρίες, ανάλογα με το «μαγαζί» που υπηρετούν, υποστηρίζουν την εκάστοτε «ορθοδοξία» τους, έτοιμοι να εκτελέσουν λεκτικά, ειρωνικά, σαρκαστικά, τον αντίπαλο. Η επιχειρηματολογία, η αναλυτική και συνθετική σκέψη ανύπαρκτη. Ο έλεγχος στην εξουσία ανύπαρκτος, η προάσπιση της Δημοκρατίας στα λόγια.
Και το χειρότερο απ’ όλα, δεν υπάρχει καν διανοούμενος λόγος σήμερα στην Ελλάδα. Όχι μόνο δεν βγαίνει κανείς να μιλήσει. Το χειρότερο είναι ότι οι ελάχιστοι που αυτοπροσδιορίζονται ως διανοούμενοι, επαναλαμβάνουν απλώς ξεπερασμένα τσιτάτα πέρα δώθε χωρίς ουσία. Το κυριότερο, είναι ότι δεν παράγουν λόγο και πολιτισμό και έχουν εισαχθεί κι αυτοί στο πολιτικό παιχνίδι, στη μια ή στην άλλη πλευρά!
