ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
«ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΔΡΑΜΑΣ-ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ 2019»
Τοῦ
Δημητρίου Ἰ. Τσιανικλίδη
Δρος Θ.- Νομικοῦ
Ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Δράμας κυκλοφόρησε, ὅπως κάθε χρόνο μέ πλούσια ὕλη ἱστορικοῦ περιεχομένου, τό νέο ἐγκόλπιο ἡμερολόγιο γιά τό σωτήριο ἔτος 2019. Πρόκειται γιά μιά καλαίσθητη ἔκδοση διαστάσεων 13cm X 9cm, πού ἀριθμεῖ 87 σελίδες καί ἐκτυπώθηκε σέ τεραχρωμία τόν Αὔγουστο τοῦ σωτηρίου ἔτους 2018 ἀπό τόν ἐκδοτικό οἶκο «ΜΕΛΙΣΣΑ». Tό ἐξώφυλλο τό ὁποῖο φέρει τόν τίτλο : « ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΔΡΑΜΑΣ-ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ 2019» , κοσμεῖται ἀπό τήν θαυματουργή εἰκόνα τῶν 172 ὁσιομαρτύρων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Εἰκοσιφοινίσσης, ἐνῶ στό ὀπισθόφυλλο δημοσιεύεται τό λογότυπο τοῦ μητροπολίτη Δράμας κ. Παύλου
Τό ἡμερολόγιο, τό ὁποῖο ἐκδίδεται γιά δέκατη τρίτη χρονιά, ἄρχεται μέ τόν ὡς ἄνω τίτλο καί εἶναι ἀφιερωμένο « εἰς τούς Ἐθνομάρτυρας Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως » ( σ. 1). Ἀκολουθοῦν, στή συνέχεια ἡ φωτογραφία τῆς Α.Θ.Π. τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου(σ. 2 ), καθώς καί ὁ ὑπότιτλος : «Τί ἐστί Πατριάρχης ; », μέ τό σύντομο ἀπόσπασμα ἀπό τό νομικό βιβλίο: «Ἐπαναγωγή» τοῦ Βασιλείου Μακεδόνος καί Λέοντος Σοφοῦ(σ. 3). Ἀκολούθως, ἕπονται ἡ φωτογραφία τοῦ σεπτοῦ μας ποιμενάρχη κ. Παύλου μέ τά διάσημα τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων (σ. 4), καθώς καί οἱ πατρικές εὐχές καί ἡ εὐλογία του γιά τό νέο ἔτος 2019(σ. 5). Ἀξιόλογο ἐνδιαφέρον παρουσιάζει στή συνέχεια, ὁ εὐσύνοπτος καί μεστός «Πρόλογος»( σσ. 6-7) τοῦ Σεβ. ποιμενάρχη μας κ. Παύλου, ὁ ὁποῖος ἀρχικά κατατοπίζει γιά τό περιεχόμενο τοῦ ἡμερολογίου τόν ἀναγνώστη μέ τά κάτωθι λόγια : « Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Δράμας μέ τήν ἔκδοση τοῦ ἐφετεινοῦ ἡμερολογίου ἀποδίδει τόν ὀφειλόμενο σεβασμό, τήν τιμή καί τό ἀμαράντινο στεφάνι τῆς δόξας στούς κληρικούς της, πού πιστοί ἄχρι θανάτου στό ἱερό τους καθῆκον ἐφάρμοσαν κατά γράμμα τήν προτροπή τοῦ Κυρίου πρός τούς μαθητές Του – Ὁ Ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων –( Ἰω.10,11). Σέ χρόνια δίσεκτα, πού τό βαθύ σκοτάδι τῆς Ὀθωμανοκρατίας καί ἀργότερα τῆς Βουλγαρικῆς τρομοκρατίας κάλυπτε τήν περιοχή μας, ὁ ἱερός κλῆρος κράτησε τό ἱλαρό φῶς τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἑλληνικότητος τοῦ αἱματόβρεκτου τόπου μας ἄσβεστο». Ἀναφέρει, ἀκόμη, στόν πρόλογό του ὁ κ. Παῦλος τά ἑξῆς : « Γιά νά μήν ξεθωριάσει ἡ μνήμη τους , εὐλαβικά τούς ἐπεναφέρουμε στό προσκήνιο τῆς ἱστορίας. Δυστυχῶς, στόν τόπο μας ξεχνοῦμε πολύ γρήγορα, μέ ἀποτέλεσμα ἡ ἀχαριστία καί ἡ ἀγνωμοσύνη τῶν κατά καιρούς κρατούντων νά εἶναι ἔκδηλη πρός τήν τροφό τοῦ Γένους μας, τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, καί τόν ἱερό κλῆρο της. Ξεχνοῦμε ὅτι μέσα στούς κατανυκτικούς μεταβυζαντινούς κυρίως ναούς οἱ κληρικοί μας διέσωσαν τόν Ἑλληνισμό –τή γλῶσσα του, τήν ἱστορία του, τήν ταυτότητά του. Δέν ἄφησαν νά μαράνει ὁ πάγος τῆς Ὀθωμανικῆς καί τῆς Βουλγαρικῆς σκλαβιᾶς τόν πόθο τῆς ἐλευθερίας. Εἰδικά στήν περιοχή μας δέν κάμφθηκαν ἀπό τίς ἀπειλές τῶν ἄκαπνων κατακτητῶν κατά τήν τρίτη ἐπιδρομή τους ( 1941-1944), καί ἐξακολούθησαν νά ἱερουργοῦν ἑλληνιστί , ὅπως ἄλλωστε καί κατά τίς προηγούμενες κατοχές ἔπραξαν, συνεχίζοντας ἀπτόητοι τό ἔργο τῆς ἐμψυχώσεως τῶν Ἑλλήνων». Τέλος, ὁ κ. Παῦλος κλείνει τόν παρόντα πρόλογό του μέ τούς παρακάτω παραινετικούς καί συμβουλευτικούς λόγους : « Ὅσοι ἀπό τούς ταγούς τοῦ Ἔθνους μας λησμονοῦν τά παραπάνω ἤ -τό χειρότερο-ἐπιχειροῦν νά τά διαγράψουν ἀπό τή συλλογική μας μνήμη, διαπράττουν ὕβρη. Ἡ ἱστορία ὅμως τοῦ τόπου αὐτοῦ ἐκδικεῖται αὐτούς πού δέν τή σέβονται. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ κλυδωνίζεται ἀλλά δέν καταποντίζεται. Καταποντίζονται οἱ διῶκτες της καί οἱ παραχαράκτες τῆς ἱστορίας τοῦ Ἔθνους τῶν Ἑλλήνων ». Ἀκολούθως, δημοσιεύεται τό ἑορτολόγιο πού ἀναφέρεται στούς 12 μῆνες τοῦ ἔτους 2019 καί μέ ἔγχρωμη καί ἔντονη γραφή ἐκτυπώνονται οἱ μνῆμες τῶν Δεσποτικῶν καί Θεομητορικῶν ἑορτῶν, καθώς καί τῶν ἑορταζομένων Ἁγίων, ἐνῶ στήν ἀπέναντι σελίδα ἀπό τά μηνολόγια καταγράφονται τά ἀναγνώσματα τῶν Κυριακῶν καί μεγάλων ἑορτῶν. Κάτω ἀπό τά ἀναγνώσματα παρουσιάζονται οἱ ἑορτάζοντες ἱεροί ναοί τῆς Μητρόπολης ( σσ.10-33). Στή συνέχεια, ὑπάρχει πολυσέλιδο εὐσύνοπτο ἱστορικό ἀφιέρωμα ἐνημερωτικοῦ χαρακτῆρα (σσ.34-73) πού ἀφορᾶ τους «Ἐθνομάρτυρες Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας» από τόν 16ο ἕως καί ἀρχές τοῦ 20ο αἰῶνα, μέ τούς κάτωθι ὑπότιτλους : « Τουρκοκρατία 16ος αἰώνας», « Μακεδονικός Ἀγώνας ( 1904-1908)», « ΕΠΙΣΤΟΛΗ -Μητροπολίτου Δράμας Χρυσοστόμου πρός τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Ἰωακείμ Γ΄», « Α΄ Βουλγαρική κατοχή (1912-1913) », « Β΄ Βουλγαρική Κατοχή ( 1916-1918) », « Γ΄ Βουλγαρική Κατοχή ( 1941-1944)», «Πηγές». Στή συνέχεια, μνημονεύεται συνοπτικά ἡ « ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΙΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ », ἡ ὁποία περιλαμβάνει βιογραφικά στοιχεία τοῦ Σεβασμιωτάτου, τά ἐκκλησιαστικά συμβούλια, τίς διοικητικές ὑπηρεσίες, τίς ἱερές μονές, τήν πνευματική καί φιλανθρωπική διακονία, τίς τοπικές ἑορτές, τά ἱερά λείψανα, καθώς καί τήν ἐκκλησιαστική τέχνη ( σσ. 74-80). Ἀκολούθως, ἕπεται τό τρισέλιδο ἐνημερωτικό γιά τίς περιόδους καί τίς ἡμέρες τῶν « νηστειῶν καί καταλύσεων » τῆς Ἐκκλησίας μας, καθώς καί τά χρονικά διαστήματα τελέσεως τοῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου (σσ.81-83). Τέλος, τό ἡμερολόγιο κλείνει μέ τό ἐτήσιο « ΩΡΟΛΟΓΙΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΕΡΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ » (σσ.84-85), μέ τόν τηλεφωνικό κατάλογο τῶν δημοσίων ὑπηρεσιῶν καί φορέων τῆς Δράμας (σ. 86), καθώς καί μέ τό μονοσέλιδο χῶρο γιά προσωπικά τηλέφωνα ( σ. 87). Τό παρόν ἡμερολόγιο μέ τήν ἄριστη τυποτεχνική του ἐμφάνιση διανθίζεται, ἀκόμη, μέ τό ἀπαραίτητο ἀσπρόμαυρο φωτογραφικό ὑλικό, πού φωτίζει ἄγνωστες πτυχές μιᾶς ἀπό τίς μελανότερες περιόδους τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας. Στόν παρόντα βαρυσήμαντο πρόλογό του μέ πολλούς ἀποδέκτες ὁ κ. Παῦλος κρούει τόν κώδωνα τοῦ κινδύνου γιά τό Ἔθνος καί τή Χώρα μας καί παράλληλα, καλεῖ τόν εὐσεβή λαό, σέ συναγερμό λατρείας καί προσευχῆς , ἀλλά καί πνευματικῆς και ἐθνικῆς ἀφύπνισης καί ἐγρήγορσης. Ἀπευθύνει, ἀκόμη, πρόσκληση ἐπιστροφῆς στίς πατρώες ρίζες καί στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, διότι μακράν αὐτῆς δέν ὑπάρχει λύτρωση καί σωτηρία. Εἰδικότερα, ὁ κ. Παῦλος, μέ μιά ἐπιγραμματική ἀναδρομή στήν μακραίωνη ἱστορική πορεία τοῦ ἑλληνικοῦ Ἔθνους ὑπογραμμίζει τήν ἀνεκτίμητη συνεισφορά τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου στήν ἐπιβίωση τοῦ Γένους, παραμένοντας προσηλωμένος στίς πανανθρώπινες ἰδέες καί ἀξίες, στήν ὀρθόδοξη χριστιανική πίστη καί στήν περήφανη καταγωγή του, πού θυσιάστηκε στόν βωμό τοῦ κοινοῦ ἐθνικοῦ σκοποῦ. Τό μαρτύριο καί ἡ θυσία του δέν ἦταν παρά τό ἐπισφράγισμα τῆς ἀνεκτίμητης προσφορᾶς τῆς Ἐθναρχούσης Ἐκκλησίας. Στή συνέχεια, ὁ προλογίσας τοῦ παρόντος ἡμερολογίου κ. Παῦλος, ἐπικαλεῖται την παθογένεια τῆς ἑλληνικῆ φυλῆς, τήν εὐάλωτη μνήμη, τήν ἀχαριστία καί τήν ἀγνωμοσύνη, γνωρίσματα τῶν ἑκάστοτε «κατά καιρούς κρατούντων» τῆς Πατρίδας μας. Ἀπαντᾶ, ἀκόμη, στούς ἡγέτες τῆς Χώρας μας, ὅτι στά δύσκολα χρόνια τῆς δουλείας, ἡ Ἐκκλησία ὡς κιβωτός σωτηρίας διέσωσε τό Ἔθνος. Αὐτή καλλιέργησε τίς διαχρονικές ἀξίες, τίς ἀρχές καί τά ἰδεώδη τοῦ Γένους μας, μέσα στά μοναστήρια, στό κρυφό Σχολειό. Στό Σχολειό τοῦ μπαρουτοκαπνισμένου καλόγερου, κάτω ἀπό τό τρεμάμενο φῶς τῆς κανδήλας τῆς Παναγιᾶς μας, ἐκεῖ μάθαιναν τά ἑλληνόπουλα γραφή καί ἀνάγνωση καί ἄκουγαν γιά τήν ἀνδρεία τοῦ Λεωνίδα στίς Θερμοπύλες καί γιά τήν θυσία τοῦ τελευταίου βυζαντινοῦ αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Ἐκεῖ κτυποῦσε ἡ καρδιά τοῦ ἑλληνισμοῦ καί ὁλοκλήρου τοῦ Γένους. Ἐκεῖ ἄναψε ἡ σπίθα τῆς Λευθεριᾶς. Ὑπενθυμίζει, παράλληλα, στό φιλόχριστο ποίμνιο τῆς Ἀρχιερατικῆς του Περιφέρειας ὅτι ἡ καθόλα πατριωτική στάση τῶν κληρικῶν τῆς δραμινῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποίοι ἀντιμετώπισαν μέ θάρρος, τόλμη καί ψυχραιμία τό ἐπερχόμενο καί προδιαγεγραμμένο τέλος τους, θά ἀποτελοῦν τούς πυλώνες τῆς ἐθνικῆς μας ὑπόστασης, τῆς ὑπερηφάνειας καί τῆς ἐθνικῆς ἀξιοπρέπειας. Οἱ κληρικοί αὐτοί ἦταν τά ἀρχέτυπα, τά πρότυπα πού ἐπηρέασαν καί σφράγισαν τήν ἐθνική πορεία τοῦ λαοῦ μας. Κλείνοντας τόν πρόλογό του ὁ κ. Παῦλος ὑπενθυμίζει στούς ἰθύνοντες τοῦ Κράτους μας τά ὀδυνηρά καί ὀλέθρια ἀποτελέσματα, γιά ὅσους βρέθηκαν ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία καί στήν ἑλληνική ἱστορία. Γιά ὅσους ὑπῆρξαν ἐχθροί τῆς Ἐκκλησίας καί διαστρεβλωτές τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας. Σέ μιά ἐποχή πού χαρακτηρίζεται ἀπό κρίση θεσμῶν καί ἀξιῶν, ἀξίζει νά μνημονέυσουμε τούς λόγους τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου γιά τούς πολέμιους τῆς Ἐκκλησίας: « Τοιοῦτον ἔχει μέγεθος ἡ Ἐκκλησία· πολεμουμένη νικᾷ· ἐπιβουλευομένη περιγίνεται· ὑβριζομένη, λαμπροτέρα καθίσταται· δέχεται τραύματα, καί οὐ καταπίπτει ὑπό τῶν ἑλκῶν · κλυδωνίζεται, ἀλλ’ οὐ καταποντίζεται· χειμάζεται, ἀλλά ναυάγιον οὐχ ὑπομένει · παλαίει, ἀλλ’ οὐχ ἡττᾶται · πυκτεύει, ἀλλ’οὐ νικᾶται. Δηλαδή· «Τέτοιο μεγαλεῖο ἔχει ἡ Ἐκκλησία. Ὅταν τήν πολεμοῦν, νικάει· ὅταν τήν ἐπιβουλεύονται, θριαμβεύει· ὅταν τή βρίζουν, γίνεται λαμπρότερη· δέχεται τραύματα καί δέν πέφτει ἀπό τίς πληγές· κλυδωνίζεται, ἀλλά δέν καταποντίζεται · δοκιμάζεται ἀπό τρικυμίες, ἀλλά δέν παθαίνει ναυάγιο· παλεύει, ἀλλά μένει ἀήττητη · ἀγωνίζεται, ἀλλά δέ νικιέται.». (Ι. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, ΕΡΓΑ 33, ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΕΥΤΡΟΠΙΟΝ, ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΕΠΕ-, ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ « ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1985, σ. 110, στίχ. 5-15). Συγχαίρουμε τόν σεπτότατο ποιμενάρχη μας κ. Παῦλο, γιατί μέ πάγια ἐθνική συνείδηση βρίσκεται σέ ἐγρήγορση, τόσο σέ θεωρητικό πεδίο, μέ τό θεολογικό του λόγο καί τήν πατριωτική του παρουσία, ὅσο καί στό πρακτικό πεδίο μέ τήν ἐθελοντική του συμμετοχή στό χῶρο τῆς καθημερινότητας, ἀγγίζοντας τόν παλμό τῆς ἱστορικῆς στιγμῆς προασπιζόμενος τό ἐθνικό φρόνημα τοῦ δραμινοῦ λαοῦ, μέ τίς ἑλληνορθόδοξες ἰδέες του, τόν ἑλληνισμό καί τήν ρωμιοσύνη. Ἀξίζουν θερμά συγχαρητήρια στόν φιλομόναχο καί ἀσκητικό μητροπολίτη μας κ. Παῦλο γιά τήν ἀξιέπαινη πρωτοβουλία του νά ἀναδείξει τίς σεπτές μορφές καί τούς ἱερούς ἀγῶνες τῶν ἐνδόξων κληρικῶν μας, γιατί ἑλληνισμός καί ρωμιοσύνη, οἱ διαιώνιες αὐτές ἐθνικές ἀξίες εἶναι ἀδιαπραγμάτευτες γιά τόν κ. Παῦλο. Εἶναι αὐτές πού ἔδωσαν ἐλπίδα στά μαῦρα καί δίσεκτα χρόνια τῆς σκλαβιᾶς στόν δοκιμαζόμενο λαό τῆς περιοχῆς μας καί κράτησαν ἄσβεστη τήν ἐθνική αὐτοσυνειδησία του. Ἡ Ἱερά Μητρόπολη Δράμας ὡς θεματοφύλακας τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης καί συνεχιστής τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας, μέ τό παρόν ἡμερολόγιο, ἀφ’ ἑνός μέν προσφέρει στοιχεῖα ἀπό τήν ἱστορία τοῦ ἑλληνικοῦ Ἔθνους καί εἶναι χρήσιμο γιά κάθε φιλίστορα καί γιά κάθε ἐνδιαφερόμενο μελετητή καί ἀφετέρου δέ εἶναι ἕνας σύγχρονος ἡμεροδείκτης, πρακτικός, ἀξιόλογος καί ὠφέλιμος γιά κάθε ἀναγνώστη πού μπορεῖ νά τό προμηθευθεῖ ἀπό τό βιβλιοπωλεῖο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.